«خط تولیدِ یکی از قدیمی‌ترین کارخانه‌های تولید چینی در لهستان برای ساعاتی خراب شد و اثر دست کارگران آن بر روی چند ظرف غذاخوری در حال تولید بر جای مانده است...»

این مقدمه‌‌ای‌ست بر معرفی یک پروژه‌ی هنری با عنوان «اثر انسان» که با هدف تاکید بر پشت‌پرده‌های انسانی تولیدهای انبوه صنعتی اجرا شده است. معرفی بالا که توسط طراح ارائه شده، کنایه‌ای‌ست به نادیده انگاشتن «انسان» در تولید یک محصول، حضوری که گاهی بسیار پررنگ است اما دیده نمی‌شود. طراحان برای اجرای این پروژه به یکی از کارگاه‌های کوچک تولید ظروف چینی در لهستان رفته‌اند، در منطقه‌ای که مردم آن حدود سه قرن به تولید این محصول اشتغال داشته‌اند. آن‌ها طی فرآیند تولید و به کمک مایع آبی‌رنگ کبالت، اثر انگشت کارگران را با الگویی اتفاقی بر روی ظروف حک کرده‌اند که اثر آن‌ها بعد از حرارت دادن در کوره نمایان شده است.

این مجموعه با برخورداری از زبان کنایی و معنادار خود بیننده را تحت تاثیر قرار می‌دهد. طراحان از خلئی که در تولیدات ماشینی وجود دارد و در تولیدات دست‌ساز هم‌راه با عدم‌قطعیت‌ گذشته وجود نداشت بهره برده‌اند. آن‌ها این خلأ و این نیاز به عدم قطعیت را کاریکاتورگونه و با طعنه به ما یادآور می‌شوند، و همین طنز تلخ مجموعه‌ی «اثر انسان» است که آن را اثرگذار می‌کند.

چه‌طور می‌شود بدون استفاده از آدرس و تابلو، ساخت‌مان‌ها و هویت‌شان را تشخیص داد؟ با استفاده از رنگ و کارهای گرافیکی؟ معماری متفاوت؟ یا روش‌های دیگر؟ کاری که معماران اناگرام در دهلی انجام داده‌اند تا حد زیادی به این هدف نزدیک شده است. آن‌ها برای رسیدن به هویت یک شرکت تبلیغاتی در معماری خود، از لوگوی آن بهره برده‌اند. نمای مجوف آلومینیومی این ساخت‌مان علاوه بر فیلتر کردن نور و گرما، در مرکز خود با قطعاتی متحرک حرف P را نمایش می‌دهد که معرف لوگوی این شرکت است. به هنگام وزش باد تنها همین قطعات رنگی به حرکت درخواهند آمد و نظر عابران را به خود جلب می‌کند. یه جز ایده‌های مربوط به هویت سازمانی این شرکت، نحوه‌ی برخورد با مسئله‌ی نورگیری در این ساخت‌مان هم جالب توجه است.