یکی از اصول مرمت ابنیه‌ی تاریخی، قابل تشخیص بودن مداخلات مرمتی از شرایط اصلی بناست. پروژه‌ای که معماران xyz در پرتغال انجام داده‌اند، بازطراحی بنایی ۱۰۰ ساله است که این اصل مرمتی به شکلی جالب در آن رعایت شده است. اگرچه این بنا از لحاظ تاریخی اهمیت خاصی نداشته و استفاده‌ی مجدد از فضاهای آن تنها دلیل بازسازی‌اش بوده است، اما طراحان برای هویت پیشین ساخت‌مان و به خصوص فنون سازه‌ای آن احترام قائل شده و مانند اشیای گران‌بهای یک موزه آن‌ها را به شکل حفاظت شده نمایش داده‌اند.

پنهان بودن همیشه‌گی سازه‌ی ساخت‌مان‌ها انسان را به دیدن‌شان کنج‌کاو می‌کند. ظهور نصفه و نیمه‌ی این سازه‌ی چوبی سال‌خورده، احتمالا برای استفاده‌کنندگان ساخت‌مان تجربه‌ی جالبی را رقم بزند. تجربه‌ای که حرف‌هایی فراتر از تماشای سازه‌های اکسپوز مدرن دارد.

آثار به جا مانده از معماری مدرن در بعضی جهات شباهت‌های جدی به هم دارند. گسترش کاربرد بتن به عنوان مصالحی که نقش سازه و نما را هم‌زمان بازی می‌کرد در این دوره اتفاق افتاد. استودیو متریال ایم‌متریال، نه ماکت کوچک بتنی را از بناهای شاخص این دوره و از میان آثار له‌کوربوزیه، رایت، آندو و نیمایر ساخته است. از آن‌جا که در این برهه از زمان، معماری مکعبی مدرن هنوز جای خود را به دیکانستراکتیویسم یا ساختارزدایی نداده بود، سازنده‌گان ماکت نیز راحت‌تر توانسته‌اند با ساختن چند قطعه‌ی مکعب شکل و کنار هم چیدن آن‌ها، یک بنای کامل را تنها از بتن بسازند.

 معماران ژاپنیِ تاکشی هوزاکا که تخصص خاصی در کار کردن با بتن و طراحی نورگیرهای خلاقانه دارند، این بار خانه‌ای مسکونی را در سه طبقه طراحی کرده‌اند که در نگاه اول تشخیص طبقات آن دشوار است. ابن گروه به کمک تونایی‌ای که تیم مهندسی در قالب‌بندی بتن‌ با فرم‌های خاص داشته، توانسته است که کف طبفات را با فرم منحنی ایجاد کند و به همه‌ی طبفات نور غیر مستقیم  برساند. با این شیوه حریم بصری ویژه‌ای هم برای هر طبقه ایجاد شده است. این طرح اگرچه دید به بیرون را در حالت عادی از ساکنان می‌گیرد، اما به خاطر بدنه‌ی تمام شفاف آن فضای دنجی را برای نشستن و تماشای منظره‌ی بیرون آفریده است.

معماران استودیو JSa در طراحی داخلی این فضای اداری که بازسازی یک ملک قدیمی‌ در مکزیک است با افزودن یک پل حرکتی و تاکید بر فضای حیاط داخل مجموعه به عنوان نشیمنی عمومی و نورگیری برای فضاها با استفاده از پانل‌های متحرک وسیع، از یک فضای اداری ساکن، به مجموعه‌ای پویا دست پیدا کرده‌اند که می‌تواند خستگی‌ها و دل‌زدگی ناشی از یک فعالیت روزانه تکراری را تعدیل کند.

عموم فضاها با آن‌که روشن هستند با استفاده از رنگ‌هایی با غلظت رنگی بالا رنگ‌زده شده‌اند و یا لااقل شاخص شده‌اند که تجربه فضایی گوناگون را برای کارمندان به هم‌راه دارد.

کاربرد اکسپوز متریال‌هایی نظیر بتن اصلا به آن سادگی که در پروژه‌های مشهور دنیا می‌بینیم نیست! به شخصه در پروژه‌ای که اخیرا در دست اجرا داشتیم فهمیدم بخش زیادی از نگاه آرمان‌گرایانه‌ام -که ناشی از دیدن نمونه‌های متعدد اجرای تمیز و خوب در دنیاست- را باید بگذارم آرام آرام در پس به دست آوردن توانایی و تجربه‌ی زیاد تا پخته‌تر شود. به کاربردن بتن در نقشی که بتواند بدون نیاز به پوشش نهایی در معماری حاضر شود نیاز به تجربه‌ و هماهنگی زیاد در ساخت دارد.  

یادتونه یه خونه‌ی یک متری رو با هم در یانون دیزاین دیدیم؟ خونه ای که عرض‌ش تنها یک‌متر بود و در فاق میون دوتا ساختمون ساخته می شد! اون زمان برخی دوستان خیلی براشون جذاب بود اما برخی به حق گفتن این یه طرحه و ساخته نشده که!

حالا این بار طرحی واقعی رو داریم که در زمینی به عرض سه متر کار کرده و خوب کاری هم ارائه داده. از سازه‌ی لخت و سبک‌ش که به نظرم ناچار پروژه بوده که بگذریم مثلا نورگیرهای حیاط پشتی‌ش یا آینه‌ای که فضای داخل رو بزرگ نشون داده و دل باز کرده کارهای جالبی بودند.

اگه کسی چنین زمینی تو مرکز شهر تهران سراغ داره خریداریم. برای آتلیه می خوایم یه دفتر بسازیم!