«کتاب و زندگی» دو واژه‌ای است که برای عنوان یک حرکت فرهنگی در ترویج کتاب‌خوانی انتخاب شده است. در اقدامی جالب و بی‌سابقه دست‌اندرکاران این حرکت تصمیم به استفاده از رسانه‌ی سینما برای تبلیغ کتاب‌خوانی، با ساخت تیزری کوتاه گرفتند. محمدباقر مفیدی‌کیا که در سال‌های اخیر توانایی خود را در ساخت کلیپ و سینمایی‌های کوتاه نشان داده است، عهده‌دار کارگردانی اثر بود. اثری که در هفت دقیقه در تلاش برای پیوند کتاب و زندگی است.

فیلم با مطالعه‌ی کتاب «دختر شینا» توسط نقش زن آغاز شده و او هم‌راه با گام‌های ذهن‌ش و با در دست داشتن کتاب شروع به گام برداشتن می‌کند. از این قسمت به بعد می‌توان تفاوت خواندن کتاب توسط یک مجری تلویزیونی را با یک تیزر داستانی سینمایی به خوبی متوجه شد. راوی کتاب چنان در آن غرق می‌شود که سرگذشت روایت شده در کتاب را در کالبد زندگی خود جاری می‌بیند و این شاید هدف اصلی فیلم یعنی پیوند کتاب با زندگی باشد. کارگردان در رفت و برگشتی شاعرانه در ذهن راوی، سعی در نزدیک کردن زندگی خواننده‌ی معاصر با سرگذشت هم‌سر شهید یعنی قدم‌خیر مجتهدی دارد. رفت و برگشتی که شاید به خاطر کوتاهی زمان فیلم، خیلی فرصت آماده‌سازی و پرداخته شدن نداشته است. برای مثال دیدن کودکان و هم‌سر و خانه‌ی راوی برای اولین بار در زمان گذشته روی می‌دهد که شاید در وهله‌ی اول بیننده را متوجه این پیوند تاریخی نکند. 

با این حال، تیزر دختر شینا می‌تواند شروعی باشد برای پیوند بیش‌تر رسانه‌های تصویری و مکتوب، تا مخاطب را کمی از تنبلی تماشای صرف به سمت مطالعه‌ی کلمات و درک عمیق‌تر از متون بکشاند. آغازی که توسط مفیدی‌کیا و تیم‌ش با اثری قابل قبول انجام شده است.

رسانه‌های جدید مقتضیات خود را دارند. اگر بپذیریم که بخش عظیمی از اطلاعات امروز در کانال فضای مجازی یعنی اینترنت عرضه می‌شود باید قبول کنیم دیگر پوستر به معنای سنتی آن نمی‌تواند رسانه‌ی تبلیغاتی کاملی تلقی شود؛‌ وقتی پیش‌رفت حیرت‌انگیز سینما حرکت را به یک چیز طبیعی در تجربه‌های بصری مخاطب تبدیل کرده‌است، پوسترهای ایستا -هرچند دارای عمق معانی و لایه‌های پنهان باشند- شاید دیگر برای مخاطب عام و هدف تبلیغات جذابیت کم‌تری از یک قطعه ویدیوی سینمایی داشته باشند.

مقتضای چنین فضایی شاید پوسترهای متحرک یا گرافیک‌های متحرک GIF باشند که به زعم برخی هر روز شیوع و کاربرد بیش‌تر پیدا می‌کنند. نمونه‌های زیر اتودهایی از پوسترهای سینمایی و تبلیغاتی متحرک است. تجربه‌ای که تا به حال به صورت جدی و حرفه‌ای برای تبلیغات یک فیلم‌ سینمایی به کار گرفته نشده است.

مرحله ایده‌پردازی یک پروژه سینمایی شاید خلاق‌ترین بخش فرایند تولید یک فیلم باشد و هر قدر به مرحله تولید نزدیک‌تر می‌شویم بعد فنی کار بیشتر خواهد شد. در مرحله بسط و گسترش ایده‌پردازی براساس سناریو‌ی نهایی شده معمولا سعی می‌شود حال و هوای فیلم، ظاهر و کلیت شخصیت‌ها، رنگ و لعاب و نورپردازی فیلم و حتی اتفاقاتی که در فیلم می‌افتد، همگی به صورت سندهای تصویری آماده شود. در برخی موارد این مرحله حتی تا یک سال هم به درازا خواهد کشید. برای خیلی از اعضای تیم تولید، این مرحله‌ی خاص، به مثابه نقشه‌های اجرایی یا همان فاز دوم معماری می‌ماند و هر چه دقیق‌تر اتفاق بیافتد مشکلات و چالش‌های زمان تولید کمتر می‌شود.

فیلم جنگ جهانی Z یکی دیگر از فیلم‌هایی‌ست که این روزها با موضوع زامبی‌ها ساخته می‌شود. ایده‌پردازان این فیلم دست به خلاقیتی زده‌اند تا شاید بتوانند این ایده مستعمل یعنی حضور زامبی‌ها را پیچیده‌تر از پیاده‌روی یک عده زامبی در خیابان‌ها نشان بدهند. زامبی‌هایی که به صورت توده‌ای رفتار می‌کنند. مثل دسته پرنده‌های در حال پرواز که گویی از یک عقل جمعی دستور می‌گیرند و همه اندام‌وار تابع آن هستند و در کل حرکتی سازمانی دارند. با این نوآوری در رفتار زامبی‌ها، رودخانه‌ای از زامبی‌ها به وجود آمده که شاید بتواند مخاطبین را بیش‌تر تحت تاثیر قرار بدهد. توده‌ای که فرار کردن از دست آن شاید غیرممکن باشد و این موضوع ظرفیت‌های جالبی برای داستان فیلم ایجاد می‌کند.

به غیر از مسائل تکنیکی، شاید بتوان در پس این فیلم‌ها نگاه انسان غربی به دنیا را فهم کرد. دنیایی بی‌صاحب و رها شده! دنیایی که انسان در آن، موجودی تنهامانده روی زمین و بلکه رهاشده در کل عالم است و لاجرم باید خودش مشکلات‌ش را حل کند و دستی هم از عالم بالا نیست تا یاری‌ش کند.

فیلم‌های چندگانه جنگ ستارگان بیش از آن که به نگاه متفاوت و اسطوره‌ای حماسی‌شان به موضوع فضا و آینده فضایی بشر مشهور باشند به دلیل جلوه‌های ویژه‌ی میدانی و دکورسازی بسیار بزرگ و متهورانه‌شان -در تناسب با زمان خودشان- معروف هستند.

حالا بعد از گذشت سال‌ها حالا تهیه‌کننده سینمایی رادیمارتینو در سفری یک‌ماهه که به جنوب تونس داشته است از سایت تخریب‌شده و رهاشده‌ی دکور فیلم جنگ ستارگان تصاویری را منتشر کرده است که جلوه‌ای متفاوت از ارزش‌های این اثر سینمایی را نشان می‌دهد. دکور جنگ ستارگان با وجود آن‌که محصول دهه‌های اخیر است به شدت در پس تخریب‌های طبیعی حال و هوایی اسطوره‌ای باستانی پیدا کرده است و همانند یک سایت باستان‌شناسی دست نخورده است.

رادیمارتینو نام این مجموعه عکس را گذاشته است: دیگر ستاره‌ای نیست....

با یادداشت خوب و دوستانه‌ای که آقای لطفی زاده در یانون‌دیزاین ثبت کردند، به نظرم کم کم باب پرداختن به مقوله‌های هنرهای مربوط به سینما هم در یانون‌دیزاین باز شده. اوایل سعی می‌کردم پست‌های فیلم‌دار نگذارم ، چرا که فکر می‌کردم برخی از شما دوستان با اینترنت های شهری، سخت بتونین فیلم‌ها رو ببینین.
با اون که کماکان این محذور و این اندیشه باقیه اما هرچه پیش می ریم چیزهای دیدنی زیادی هستند که به خاطر همین نگاه در یانون‌دیزاین از دیدن‌شون محروم می مونیم. دوستانم که احیانا قادربه دیدن کلیپ‌های ویدیویی نیستند، ببخشند ما رو....
-------------

تیتراژ آغازین فیلم Bunraku . هرچند من خود فیلم رو ندیدم، اما تیتراژ موشن‌گرافیکی در اوج هنر و ایده‌پردازی بود که با صداگذاری بی‌نقص‌ش راه انتقاد رو بر خودش سخت تنگ کرده . تیتراژ یک بار سیر داستان خلقت تا امروز  رو از دید جهان بینی حاکم بر فیلم روایت می کنه و صحنه رو در لحظه‌ی آغازین فیلم تحویل کارگردان می ده. احتمال می دم این تیتراژ به مراتب از خود فیلم دیدنی تر بوده باشه! :)