بنای معماری، ساختاری است که فضاهایی را برای برای حیات مادی فراهم می‌کند. این ساختار، معمولا فضاهایی را، هم در درون و هم در بیرون خود تعریف می‌کند. شاید در بسیاری از موارد، فضاهای درونی از اهمیت بیش‌تری برخوردار باشند. اما گاهی، نه تنها فضاهای درونی اهمیت بیش‌تری ندارند، بلکه اصلا وجود ندارند.

« استوپا » یکی از ساختارهای معماری است، که درون ندارد؛ و فضای اصلی را بیرون از خود، و در گردِ بدنه‌ی مدورش شکل می‌دهد. این ویژگی به استوپا و نمونه‌های مشابه، کیفیتی مجسمه‌گون می‌بخشد. این بناها، که فرمی شبیه به نیم‌کره دارند، در ارتباط با آیین بودایی ایجاد شده‌اند؛ و مکانی را برای عبادت، دفن خاکستر قدیسان و زیارت ایشان فراهم می‌کرده‌اند. استوپای اولیه مانند یک تپه‌، و ساده بود. این توده‌ی تپه‌مانند که در طول زمان و سیر تحول استوپا، به عنوان بخش اصلی باقی مانده، « آندا » نامیده می‌شود. ساختار ساده‌ی استوپا، با گذشت زمان به سمت پیچیدگی رفت؛ و اجزای گوناگونی به آن اضافه شد؛ مثلا راه‌رویی سرپوشیده آندا را احاطه کرد؛ یا آندا در ترکیب با سکو یا ساقه‌ای چند طبقه، از سطح زمین فاصله گرفت. در چنین مواردی راه‌پله‌ها دسترسی به سطح آندا را فراهم می‌کردند، تا زایران بتواند به امید رسیدن به « دارشانا » - جذبه‌ای که در حضور شخص یا مکانی مقدس روی می‌دهد - گرد آن بچرخند. استوپاها شباهت زیادی به گورپشته‌های مسیحی، مزارهای یونانی و رومی و صدالبته ضریح‌های اسلامی دارند.

در این پست نگاهی خواهیم داشت به گونه‌های متنوعی از استوپا که در زمان‌ها و سرزمین‌های گوناگونی ساخته شده‌اند.

قسمت دوم موشن‌ اینفوگرافی تکفیری‌ها کاری از طراحان خانه طراحان انقلاب اسلامی، با تمرکز بر شخصیت بن‌لادن و جریان القاعده و در ادامه موشن‌ اینفوگرافی‌هایی مشابه با موضوعات سیاسی منتشر شد. مجموعه تکفیری‌ها برای روشن‌تر کردن واقعیت جریان تکفیری در منطقه و با زبانی جهانی تدوین شده است که با توجه به نزدیک بودن موضوع مورد بحث به ما، و نیز تب این جریان در سال‌های اخیر، رابطه خوبی با مخاطب خود برقرار می‌کند. تکفیری‌های دوم با استفاده بیش‌تر از ویدیوهای زنده و  مستند، فضای تجربه‌شده‌ی کار را تلطیف می‌کند و گزاره‌های تصویری بیش‌تری به مخاطب می‌دهد.

مجموعه موشن‌اینفوگرافی‌هایی که این روزها شاهد ساخت و نشر آن در فضای سیاسی و فرهنگی کشور هستیم، نشان از یگ جریان شکل‌گرفته و پرظرفیت دارد که حالا با تبحر روزافزون طراحان و علاقه‌ای که در مخاطب خود ایجاد می‌کند، آینده خوبی نیز برای آن تصور می‌شود. این اینفوگرافی‌های ویدیویی از مطالعات و متن کارشده‌ای بهره می‌برند که سادگی و عدم نوآوری‌های فرمی‌شان باز هم اشتیاق به دیدن را کم نمی‌کند. شاید حالا با گذر از دوران تولد این حرکت، باید به سوی نوآوری و تعادل میان وجوه هنری و وجوه محتوایی پیش رفت. 

مسابقه‌ای بین‌المللی برای طراحی موزه ملی افغانستان برگزار شد و طبعا از طرف استودیوهای معماری نقاط مختلف جهان طرح‌هایی اراپه شد. طرح زیر طرح استودیوی ماتیو کینر، یک استودیوی فرانسوی-انگلیسیه که برای مسابقه ارائه شده. طرح عبارته از توده‌ای سنگین آمیخته‌ای از فضاهای پر و خالی که به صورت نیمه در خاک فرورفته و با چرخشی معنادار تداعی کننده یک میراث بزرگ نهان در دل خاکه..... اگرچه به لحاظ نگاه طراحانه معماری از برخی گوشه های این طرح به خصوص از طراحی فضای داخلی‌ش خوشم اومده اما دو نکته رو پیرامون‌ش باید بگم.

اول این که وقتی ملتی خودشون برای خودشون طراحی نکنن و کار رو به بیگانه بسپرن لاجرم باید قبول کنن نگاه از خارج به خودشون رو. باید بپذیرن که به جای ملتی فعال و رو به جلو، میراثی باستانی هستند در دل خاک و ساکن و مناسب برای غبطه خوردن. برخی بیان‌ها هرچند با احترام گفته بشن در خودشون حاوی مضامینی توهین آمیز هستند...

دوم این که برام جالب بود طراحان چنین اثری هم برای گول زدن سر کارفرما چه داستان‌ها که نمی‌گن. گفتن میدان گاهی موزه ۵۶ مترمربعه که نشون دهنده اهمیت اعداد ۷ و ۸ در اسلامه !!! :) و بعد گفته که چرا که قرآن هفت آیه داره (منظورش سوره حمد بوده) و هشت گالری موزه هم تاکید بر عدد هشت! بازی با کلمات و اعداد و حروف .... چیزی که تنها از پس تفکر پسامدرنی برمیاد که بین حقیقت و مجاز هیچ تفاوتی قائل نیست.

شاید نقاشی های گچی رو تخته سیاه ها از کوهستان های افغانستان در این کار، اصل کار باشه که به نوعی یک منظر خاص از میانه کوهستان های حوالی کابل رو تداعی می کنه، اما به نظرم باقی بخش های این فضاسازی دکوراتیو، از رنگ دیوارها و هندسه شون تا تضادشون با تخته های سیاه و نحوه ترکیب و چینش تخته ها، تا نرده فرمال و طلایی رنگی که پله و بالکن و بالا و پایین مجموعه رو به هم دوخته، همه و همه در ترکیبی خاص و کامل کنار هم دارند عمل می‌کنن. ....

چنین فضاسازی هایی، فضاسازی هایی که از مجموعه عناصر انتزاعی و بازنمایی های عینی محدود بهره می‌برن و به ترکیب بندی کاملی دست پیدا می کنن غالبا برای بیان مفاهیم و معانی چند پرده و عمیق ظرفیت های مناسبی دارند