برخی رفتارها برای ما خیلی عادی‌ شده است اما اتفاقا در جهان معاصر دوباره دارد مورد توجه قرار می‌گیرد. مثلا استفاده بی‌رویه از منابع زمین که اتفاقا مجرم اصلی آن هم حکومت‌ها و نظامات غربی هستند در سال‌های معاصر به شدت مورد نقد صاحبان اندیشه قرارگرفته است و در میان هنرمندان نیز تاثیر خاصی گذاشته است. جمیع جریان‌های طراحی سبز یا پایدار و مقوله پایداری طبیعی در هنر و طراحی از تاثیرات همین توجه دوباره به تخریب زمین و طبیعت توسط فرآیندهای انسانی ست.

برخی از استفاده‌های ما به دلیل عادی‌شدن اصلا به چشم نمی‌آیند. پس شاید لازم است هنرمندان ما به مردم تذکر بدهند. مثلا ما متوجه نیستیم که هر برگه کاغذی که خط‌خطی می‌کنیم پوسته‌ای از تن یک درخت چند ده ساله است که میراثی برای زمین بوده است. مصرف کاغذ، خیلی زیاد در بین ما رواج دارد. طرح زیر یک برگه یادداشت هوش‌مندانه است که به شکل تنه درخت طراحی شده است. لااقل با هر بار مصرف کاغذ متوجه هستید که دارید چه می‌کنید!؟

در یانون‌دیزاین به لندآرت خیلی زیاد پرداختیم. از طراحی با زباله‌ها و دورریزها هم گاه به گاهی طرح‌هایی می دیدیم. جرمی آندروود در آخرین اثر خود یک توجه مهم دارد. او با سیاق کارهای لند-آرت با بقایای زباله‌های مردم در سایت‌های طبیعی پیکره‌هایی را خلق کرده‌ و از آن‌ها عکاسی کرده است. درست مانند فرآیند طراحی‌های لند-آرت. 

انگار که باید پذیرفت یکی از اجزای طبیعت پیرامون بشر معاصر همین زباله‌هاست. همین بقایای -گاهی متعفن- بشری....

راستی با جمع‌آوری‌های آندروود حالا خوب می‌فهمیم چقدر این مناظر و بسترهای طبیعی می‌توانند زیباتر باشند.

یکی از صحنه‌های متاثرکننده‌ای که یقینا تا کنون در زندگی خودتان دیده‌اید جنازه‌ی حیوانات وحشی یا اهلی در جاده‌ها و راه‌های عبوری از بسترهای محیط زیست است که به دلیل تصادف با اتومبیل‌های انسان‌ها یا تاثیرات ناشی از آلودگی محیط زیست به این روز افتاده‌اند، و احتمالا شما هم مثل اکثر ما به راحتی از کنار آن گذشته‌اید.

اما کیسیل در مجموعه عکس فوق‌العاده‌ای که به شدت تاثیرگذار است با چینش گل‌هایی دورتادور این حیوانات کشته‌شده و عکاسی از آن‌ها ما را از ابعاد جنایت بزرگی که در حال رخ‌داد است آگاه می‌کند. اگرچه عکاس معتقد است این بی‌تفاوتی اروپاییان ناشی از آموزه‌های دین مسیحی مبنی بر عدم به بهشت رفتن حیوانات و در واقع شان اندکی‌ست که دین مسیحی برای حیوانات قایل است، اما من فکر می‌کنم این بی‌تفاوتی‌ها بیش از آن که در تاثیرات عمیق مسلکی دینی ریشه داشته باشند، تبعات طبیعی زندگی مدرن دور و بیگانه با طبیعت است و به طور مساوی در باورمندان به زندگی مدرن وجود دارد، چه این مدرن خواهان در بستر تمدن اروپایی و مسیحی دیده شوند چه حتی در آسیای شرقی و حتی در بلاد اسلامی.....

در آموزه‌های ما مسلمانان و در سنن ما ایرانی‌ها، یعنی دقیقا آن‌جایی که با مدرن‌خواهی صنعتی رابطه‌ی چندانی ندارد، حیوانات موجوداتی بسیار بسیار محترم هستند... به متون سنت و دین مراجعه کنید.

بچه‌ها را دیده‌اید که در کنار دریا قلعه‌های شنی می‌سازند؟ خود شما هم حتما بدتان نمی‌آید در کنار دریا شن بازی کنید و حتی شده به بهانه‌ی بازی با بچه‌ای کوچک دستی در شن و ساحل ببرید! حالا ما بچه‌های انسان که از کودکی در کار و فکر ساختن زمین هستیم چه بر سرمان آمده که این طور در مسیر تخزیب زمین فعالیت می‌کنیم؟ 

چاد رایت هنرمند کالیفرنیایی در انتقاد به روند تخریبی طبیعت این بار بیانی جذاب و متفاوت از همین بازی شورانگیز بچه‌گانه کمک گرفته است. خانه‌هایی که در کنار ساحل دریا با موج‌های پی در پی آب آرام آرام شسته شده و تخریب می‌شوند و خبر از آینده‌ای نامعلوم دارند....

روند تخریب طبیعت و جنگل‌هایی که بشر پیش گرفته ما رو به روزی خواهد رساند که جنگل‌ها را خاطره‌هایی خوشایند و دور بدانیم. اما انگار خیلی زودتر مرثیه بر جنگل‌ها شروع شده است. این طرح یک بازنمایی دیجیتال از جنگل است که به مدد رشته‌های نور لیزری سبز رنگ ایجاد شده است. اگرچه این اثر توسط استودیویی طراحی و ساخته شده است که به طور کلی بر رابطه هنر و تکنولوژی و به طور ویژه بر روی لیزرها تمرکز کرده است، اما به نظر می‌رسد جذابیت تکنولوژی و عصر دیجیتال هنوز مانع آن است که بشر کمی دقیق‌تر به ظلمی که در حال انجام دادن در حق طبیعت‌ است نگاه کند

روستایی داریم در همین ایران خودمون به نام ماسوله که شما هم می شناسین. این روستا به خاطر خاک سرخ بسترش هویتی خاص پیدا کرده  و الان چندسالی هم هست که به مکانی توریستی و جاذب گردشگر بدل شده. اصولا طبیعت شاید خودش همواره عنصر هویت ساز رو در اختیار ما بگذاره؛ کافیه ما به اون اجازه بروز بدیم. و از بین ش نبریم.
این چقدر زیباست .... اما!

اما در این کار، با چیزی متفاوت و حتی متضاد روبه‌رو هستیم. نشت آلودگی‌های سمی در مجارستان 2010 که منجر به کشته شدن نه نفر و مریضی و آسیب هزاران نفر و تخریب سنگینی در طبیعت می شه، این بار عنصری هویت ساز و یکی کننده در این شهر پدید آورده. خطی قرمز که گاهی تا ارتفاع دو متر بالا آمده و شهر رو از پایین به طور یک پارچه مریض کرده....

"دبی رها شده" نام مجموعه عکسی انتقادیه که به خوبی و درستی روند احمقانه توسعه تمدنی این شیخ نشین بی عقل عرب رو در کویر حاشیه خلیج نیل‌گون فارس به نقد می کشه؛ توسعه ای که به قیمت از بین رفتن تمام هویت ها و اصالت های انسانی و ارزش‌ها و منابع طبیعی منطقه انجامیده و از "دبی" شهری مسخ شده ساخته که مردمان‌ش تنها و تنها به سودای "شکم" غرق در تمتع هرچه بیشتر از پیرامون‌شون روند حیوانی خودشون رو طی می کنن......

ببخشین اگه کمی به ظاهر تندروی کردم. ظلم این عرب شیخ نشین احمق در حق بشریت و کره زمین خیلی زیاده......
(راستی تذکر بدم ها! بنده به هیچ وجه نگاه های ناسیونالیستی ایران پرستانه ندارم و اتفاقا اعتقاد دارم همین امروز هم از گروهی از مردم جهان که سرشون به تن شون میارزه، برخی عرب هستند و جانم فداشون..... اما با ظلم در هر لباسی و قومیتی دشمنم. چه فارس و چه عرب)

 

این پست رو از سایت INHABITAT انتخاب کردم. شعار این سایت " design will save the world " یعنی می پردازه به طراحی هاییه که تلاش دارند کره زمین رو حفظ کنن و به عبارتی نگرش پایدار در طراحی رو دنبال می کنه.
این پست رو به عمد این جا میارم تا مشتی نمونه خروار باشه برای یه نقد اساسی به موضوع پایداری در طراحی و نگاه غرب به طراحی پایدار.
تا به شعارها و ادعاها و جایزه ها و تجلیل ها و هر ارزش‌گذاری برآمده از این تمدن مشکوک بشین. (تازه اگه واقعا نتونین حکم بدین)

وقتی عقل جزئی غربی داشته باشی و به کل از عقل کلی که ما عبد به الرحمن و اکتسب به الجنان ه خالی باشی؛ وقتی غربی باشی؛
چرا که نه، ممکنه به توسعه سیستم تولید برق هیبریدی در یک وسیله افتخار کنی و اون رو ضامن بقای کره زمین و در حال حرکت به سمت هدفی والا تلقی کنی و اصلا کار نداشته باشی این وسیله ، تانک نظامی ارتش منحوس و تخریب گر امریکاییه که تمام تخریب های عمده سده ی اخیر در جهان مسببش همین ارتش منحوس بوده!
می بینین مسخ تمدن رو؟!

 ما خیلی مصرف می کنیم. نه می شه توجیه کرد و نه حاشا! منطقی که نگاه کنیم، میراثی که در اختیارماست ، منابع طبیعی زمین به آرومی و تدریج داره ازمیان می ره. عقل، حتی عقل جزئی می‌گه تنها راه درست، متوقف کردن این رویه ست. کافیه بخوایم.

این تاپیوگرافی های یخی، خوب گوش‌زد می کنند این واقعیت پرسرعت رو. در سطحی بالاتر ، عمر برف است و آفتاب تموز / اندکی ماند و خواجه غره هنوز....