گاهی بعضی چیزها را آن‌قدر دیده‌ایم و بهشان عادت داریم که نمی‌توانیم طور دیگری تصورشان کنیم. ماسک‌های فیلتردار جزو این دسته هستند که در همه‌ جای جهان یک‌ شکل دارند و حتی به آیکون نیز تبدیل شده‌اند. این عادت حتی موجب می‌شود که به بازطراحی و تغییر این وسایل هم فکر نکنیم. کارلوس شریب طراحی است که از پیش‌رفت‌های تکنولوژیک در بازطراحی این ماسک‌ها بهره گرفته است. طرح او علاوه بر وزن و ابعاد کم‌تری که پیدا کرده، کارایی این وسیله را نیز ارتقا داده است. در این طرح جلوآمدگی ماسک که نقش فیلتر را داشت حذف شده و فرم کلی آن انطباق بیش‌تری با آناتومی صورت یافته است. این تغییر بنیادین در این ماسک تنها با جا به جا کردن مسیر گردش هوا میسر شده است. از آن‌جایی که کاربری اصلی این ماسک برای کارهای کارگاهی در نظر گرفته شده، قسمت جلویی آن به طور کامل شفاف طراحی شده تا در صحبت کردن و تعامل حین کار خلل کم‌تری ایجاد کند. 

جوزپه آرچیمبولدو یکی از هنرمندان ایتالیایی دورهﻯ منریسم از تاریخ هنر اروپا است. شهرت او به خاطر پرترهﻫﺎی سرشار از خیالی است که کشیده. او این پرترهﻫﺎ را نه به صورت یک تصویر عادی از انسان، بلکه با تخیل و کنار هم قرار دادن تصاویر اشیای روزمره ﻣﻰساخت. گذشته از قدرت تصور و تخیل فوقﺍﻟﻌﺎدهﻯ آرچیمبولدو در ابداع چنین تصاویری، نکتهﻯ قابل تامل در این حرکت هنرمندانه، رعایت تناسب و هماهنگی در انتخاب اشیایی است که قرار است پرتره را شکل دهند. او این کار را نه به صورت رندوم و تصادفی بلکه بر اساس نسبت و روابط اشیا با شخصیت صاحب پرتره انجام ﻣﻰداد؛ مثلا در کشیدن پرترهﻯ یک کتابﺩار از کتاب، برای الههﻯ گلﻫﺎ از گل، و برای کاراکتر هر کدام از فصلﻫﺎ از میوهﻫﺎی آن فصل استفاده کرد. و گویی سعی داشته با دادن صورتی مناسب به این اشیای متناسب و مرتبط، به شخصیت صاحب پرتره نزدیک شود. تلاش آرچیمبولدو برای نشان دادن لایهﻫﺎی پنهان شخصیتﻫﺎ بر قدر، زیبایی و عمق آثارش بسیار افزوده است. 

حیات و زندگی هم‌واره یکی از مسایل مهم بشر بوده؛ فکر و عمل او را درگیر خود ﻣﻰکرده است. حیات چیست؟ آیا ماده خودبه‌خود ﻣﻰتواند به این مرتبه از هستی برسد؟ آیا دمیدن روح و حیات، ایجاد یک نظم و ساختار در یک کالبد جسمانی است؟ آیا کشاورز است که به گیاهان حیات ﻣﻰدهد؟ یا نهایت توان انسان، فراهم کردن زمینه برای دریافت این فیض از عالم بالا است؟ آیا انسان روزی خواهد توانست حیات را به موجودات افاضه کند؟

هنرمند هلندی، تئو یانسن از بیست و پنج سال پیش تاکنون مشغول آفرینش موجوداتی است، که به اعتقاد خودش واجد صورت جدیدی از حیات هستند. او برای این کار از تیوبﻫﺎی پلاستیکی زردرنگ استفاده ﻣﻰکند. و با آنﻫﺎ اسکلتﻫﺎیی ﻣﻰسازد، که بتوانند بدون نیاز به غذا خوردن و تنها با وزش باد، در ساحل حرکت کنند. 

جالب است! متفکر فرانسوی معروفی حیوانات را فاقد حیات ﻣﻰدانست. تصورش این بود که حیوانات ماشینﻫﺎیی مکانیکی هستند، که تنها به علت طراحی فوقﺍلعاده دقیقی که دارند، نسبت به محرکﻫﺎی بیرونی واکنش نشان ﻣﻰدهند. اما یانسن ماشینﻫﺎیی مکانیکی را که به علت طراحی فوقﺍلعاده دقیقی که دارند، و نسبت به بعضی از محرکﻫﺎ مانند آب و باد واکنش نشان ﻣﻰدهند، دارای شکلی از حیات ﻣﻰداند. نظر شما چیست؟ آیا یانسن توانسته روح حیات را در کالبد این حیوانات ساحلی بدمد؟

هرچه جلو می‌رویم مرز بین هنرها یا حتی میان تخصص‌های مختلف کم‌رنگ‌تر می‌شود. برای مثال مرز میان هنر گرافیک، نقاشی، عکاسی و نقاشی‌های دیجیتال گاهی به کلی برداشته می‌شود. نیک جنتری، هنرمند انگلیسی این بار فقط با مفهوم این موضوع سروکار داشته و تنها از فن نقاشی برای کار خود استفاده کرده است. او نگاتیو دوربین عکاسی را به قطعات گوناگونی برش داده و از چیدن آن‌ها کنار هم تصاویر پرتره‌ای را شکل داده است. قسمت‌هایی از نگاتیو، که خود ظرفیت لازم از لحاظ رنگ و بافت را برای قرار گرفتن در تصویر داشت، بدون تغییر گذاشته و باقی برش‌ها را به نوعی نقاشی کرده است.

فارغ از نگاه تکنیکی به ماجرا، برداشت‌های دیگری نیز می‌توان از این مجموعه داشت. این‌که انسان‌ها ساخته شده از تک‌تک لحظاتی هستند که آن‌ها را زنده‌گی می‌کنند، لحظاتی که هر کدام تصویری لحظه‌ای‌ست که بر روی نگاتیو عمر به ثبت رسیده‌است!

در باب هنر پسامدرن گاهی با هم حرف‌هایی می‌زنیم. در این معنا که هنر دوران پسامدرن بعد از فروپاشی تمام ثابت‌ها و اصل‌ها و توصیف جهانی بدون ریشه و اصل و غیب -که البته کفره محضه- روی به معانی و بعدتر رو به جملات آورده. در باب جمله بعدها حرف خواهیم زد. اما معانی مورد نظر در نگاه پست مدرن صورت‌های تقلیل‌یافته و فاقد ارزش‌‌های بالا و پایینی از «معنی دادن»  و مفهوم داشتن هستند که می‌تونن حتی به بیانی کامل از مفهومی نظیر «چالش» بیانجامن. اصلا مهم نیست که چالش به چه معنا و چه منظور و در پی چه هدفی و چرا که اساسا این پرسش‌ها در نگاه پسامدرن فاقد اعتباره. چالش خودش موضوعه و معنای مورد نظر هنرمند همون چالشه و بس.

و در این کار چه کامل با فرم و رنگ و کنتراست این «معنی» رو بیان کرده

طراحی چهره با استفاده از حروف و عناصر سمبلیک خط.
کار از این منظر جالبه که تنه می زنه به مباحثی نظیر اون ها که برای خطوط و نگاره های زبانی مختلف معنایی خاص قائلن و اعتقاد دارن صورت نوشتاری زبان در آغاز شهودی بوده و کم کم به صورت ضابطه من درآمده.

مدتی بود می خواستم این طرح ها  رو از  jaume plensa  بگذارم و به خصوص ایده ساخت حجم با استفاده از شبکه دوربرشده ی کلمات و حروف رو مطرح کنم. خط ما منظورم خط عربی-فارسی ما و به خصوص خطاطی های ما خیلی خیلی ظرفیت بیشتری هم برای این کار داره. مثلا الگوهای سیاه مشق که ما در خطاطی داریم به نوعی تشکیل شبکه هایی کامل از حروف رو می دن که به راحتی می شه با اون ها فرم‌هایی کامل در سه بعد خلق کرد.

به نظر چنین طرح هایی می تونه (البته تاکید می کنم روی امکان نه این که بگم حتما می شه) به شکوه طرح هایی قدیمی باشه. حجم‌هایی که در عین حجم بودن خط و نوشتار و کلام هم هستند و برخوردار از رازگونه‌گی به طوری که گاهی ممکنه تا سال‌ها ظرفیت کشف رمز و راز در اون ها باشه

 فرض کنین طبیعت پیرامون تون این طوری باشه، تمام چشم باشه و ناظر بر شما! چه می کنید اون روز در خلوت ها و شلوغی هاتون؟
این طور تصور کنید عالم رو. کی می دونه، فردا که پرده ها پایین افتاد چه تضمینی هست که عالم همین طور نبوده باشه؟

--------------

این صورت‌های ناخواسته اگرچه محصول اتفاق هستند، اما خیال و تصور بشری که منجر به انتخاب این شات‌های تصویری شده هنر کمی نیست! و اذعان می کنم که  آدمی رو در مواردی تحت تاثیر قرار می‌دن حتی.....

این آخرین پست یانون‌دیزاین باشه در 2011 ترسایی.