نگاه باریکﺑﻴﻦ و زیبانگر از ویژگیﻫﺎیی است، که هنرمندها و دانشمندان حقیقی در آن اشتراک دارند. کسانی که از چنین نگاهی برخوردار باشند، ﻣﻰتوانند به بیان زیبایی از زیباییﻫﺎی هستی دست یابند. این نگاه زیبا گاهی مرز بین دانش و هنر را محو ﻣﻰکند؛ و ما را به تماشای زیباییﻫﺎی بدون مرزی که به اقلیم هنر یا علم تعلق ندارند، ﻣﻰنشاند. گاهی تبیین گوشهﺍی از پیکرهﻯ دنیا، از زبان کسی که در کار سرودن نیست، به افسونﮔﺮی و فریبایی یک شعر نزدیک ﻣﻰشود. و گاه از این نگاهﻫﺎی زیبا، زیباییﻫﺎی دیگری بیرون کشیدهﻣﻰشود.

مثلا، فرض کنید کسی با بیان این عبارت آرام نگیرد، «هوا حالتی از ماده است. در این حالت، نیروی بین ذرات تشکیلﺩهنده، آن قدر کم است، که ذرات آزادانه به هر سو حرکت ﻣﻰکنند»؛ و نتواند این گونه از کنار موجود لطیف و رقیقی بگذرد، که با وجود تعلق‌ش به عالم پستﺗﺮ، به آسمانﻫﺎی بلندتری که محل پرواز فرشتگان است، تنه ﻣﻰزند؛ و شاید بعد از نور، شبیهﺗﺮین اندام دنیا به نادیدنیﻫﺎ باشد. ممکن است چنین کسی در توصیف هوا این طور بگوید، «هوا یک دریاست؛ اما به جای زیر پای‌مان، بالای سرمان در تلاطم است.» و بعد به نتایج شگفتﺍنگیزی برسد؛ مانند این که، پرندگان در این دریا شنا ﻣﻰکنند؛ درست همان‌گونه که ماهیان، در آب این کار را انجام ﻣﻰدهند؛ و البته ما هم ﻣﻰتوانیم در این دریا کشتی برانیم!

فرانچسکو لانا، یک کشیش ایتالیایی بود، که در سال ۱۶۷۰ طرحی از یک کشتی شناور در هوا ارایه کرد. اساس طرح او استفاده از کرهﻫﺎیی مسی با پوستهﻫﺎی بسیار نازک بود، که ﻣﻰبایست با گازی سبکﺗﺮ از هوا پر شوند، تا امکان شناور ماندن کشتی و حرکت آن را در هوا فراهم کنند. او در این ایده از آزمایشﻫﺎی دانشمند آلمانی، اتو وان گریکه با ﻧﻴﻢکرهﻫﺎی ماگدبورگ تاثیر پذیرفت. البته کسی موفق نشد آن کشتی را بسازد؛ چرا که هوا ، چنان کره‌های نازک خالی از هوا را می‌فشرد، که از شکل می‌افتادند.

ساختمان‌های علوم نوعی دانش‌سراهای عمومی هستند که با هدف انتقال ساده دانش به مردم و عموم جامعه ساخته و اداره می‌شوند. برای همین روی‌کرد فرم‌پردازی شایع در معماری این گونه بناها روی‌کردی پاپ است. طراحان با استفاده از فرم‌های الهام‌بخش علمی با ابعاد بزرگ‌تر به سراغ حل چالش فرم‌پردازی این گونه بناها می‌روند. فرم‌های کیهانی، زیراتمی، سازه‌های نوین و .... از شایع‌ترین این نمادها هستند. این میان یک ساخت خوب و شناخت درست مصالح ساختمانی و ترکیب‌های آن‌ها شاید بتواند تا حدودی این نگاه پاپ را تعدیل کند.

طراحان آرک‌ویو با انتخاب فرمی نمادین برای طراحی یک مرکز علوم اما با استفاده از فلز پوشش نداده شده و ترکیب پرکنتراست آن با یک گنبد کروی سفید رنگ در مرکز بنا تلاش داشته‌اند تا در عین نمادین و علمی بودن ساختمان برای مردم نوعی آیکون قابل قبول معمارانه برای شهر به ارمغان بیاورند.

پادشاه از پنجرهﻯ قصرش به منظومهﻯ خورشیدی ما نگاه ﻣﻲکرد. چشم‌ش به زمین‌مان که خورد آب از دهان‌ش سرازیر شد. به دانش‌مندان‌ش گفت، من برای شام آن کرهﻯ سبز و آبی را ﻣﻲخواهم.

شب که شد، دانش‌مندان، کرهﻯ سبز و آبی را که با مشقت به دست آوردﻩ بودند، گذاشتند روی میز شام.

پادشاه هم شمعی را که خداوند در قلب دانش‌مندان روشن کرده بود، بر سر میزش گذاشت؛
و بعد از خوردن شام، با انگشتانی که به خاطر لیسیدن خیس شده بود، خاموش‌شان کرد. 

ماه محرم فرا می‌رسد. یعنی همین یکی دو روز دیگر. و دوباره خانه‌های دل‌مان جامه عزا می‌پوشند و چند روزی را با ذکر مصیبت ولی عزیز خداوند صیقل می‌خورند. هنر در طول تاریخ راه خودش را پیدا کرده و خواهد کرد. هنر خیلی مدیون این حماسه عظیم است و هرجا این دین را فهم کرده، خوش درخشیده‌است. اصلا شاید روزی با هم نشستیم و گفتیم که هنر تنها عرصه شکوفایی‌ش همین حماسه است و مابقی خیالی از هنر.... بگذریم تا آن روز...

هنرمندها این روزها دارند ادای دین امسال‌شان را برنامه‌ریزی می‌کنند. هیئت هنر دارد دوباره برپا می‌شود. هنرمندها چالش‌های فراوانی دارند که جلوی‌شان را می‌گیرد تا به سوی حماسه حسینی نیایند. و یک دلیل عمیق قلبی که نتوانند شانه خالی کنند .... لاجرم این آتشی که هرگز خاموش نمی‌شود وجودشان را خواهد سوزاند....

خوشا بوی خاکستر تن‌های‌شان.

جریانی در میان قشر تحصیل‌کرده معماری در کشور ما وجود دارد که متاثر از آموزه‌های استادانی نظیر پیرنیا و جریاناتی نظیر قطب فنآوری معماری دانشگاه تهران و با مطالعه ترجمه‌هایی از اساتیدی مانند دکتر گلابچی و بلاخره همراه با جو صنعت‌زده امروز کشور ما, تعریف معماری اسلامی یا معماری ایرانی, اصلا بگوییم معماری بومی و فرهنگی را در ابداعات و نوآوری‌های فنی آن خلاصه می‌بینند و با وزن‌دهی به عنصر فن و تکنیک در معماری, به غیر از آن که سایر شوون معماری را کم‌تر بها می‌دهند, در پی ساخت آینده‌ای فن‌محورانه برای معماری بومی هستند. این جریان حتی با خوانش معماری گذشته ایران زمین از دریچه فن و تکنولوژی به گزاره‌هایی در مورد معماری سنتی ایرانی و شاید گاهی اسلامی می‌رسد که کلیه یا حداقل بیشتر تاثیرات احتمالی اندیشه بومی بر تولید آثار معماری را زیر سوال می‌برد.

این نوع نگاه از ابتدا یعنی قبل از آن‌که در ایران این قدر بارور شود, در میان کشورهای متمول عرب منطقه به نوعی وارداتی مستقر شده بود. نتیجه این نوع نگاه -در نوع وارداتی آن- برای کشورهای منطقه عرب ساخت و سازهای غول‌پیکر و عظیم حاشیه خلیج فارس است که محمل آخرین تکنولوژی‌های روز معماری و رکورددار بسیاری از عرصه‌های ساخت و ساز است. جالب این‌جاست که اعراب هم این نوع معماری‌های خود را اسلامی و امتداد سنت اسلام در معماری تلقی می‌کنند! معمار ساختمان مرکزی پارک علم و فنآوری قطر ادعا می‌کند که این ساختمان را بر مبنای فرهنگ اسلامی و با بهره‌گیری از فن‌آوری‌های ساختمانی آینده طراحی کرده است. ساختمانی خوش ساخت و با پهنه‌ی 12 هزارمترمربع که مجموعه‌ای پیچیده از روابط پژوهشی اموزشی را در خود جا داده است.

پژوهش‌گرانی از دانشگاه ام آی تی به واسطه‌ی پژوهشی بر روی ساختارهای خودمونتاژ به یک سری دستاورد جالب توجه رسیدند که اگرچه طراحی و اثر هنری نیستند اما یقینا بر روی آثار طراحی و هنر تاثیر چشم‌گیری خواهند گذاشت. بر روی سازه های معماری، مبلمان و عناصر فضاسازی، بر روی طراحی وسایل نقلیه، بر روی بسته‌بندی‌ها ... خلاصه این طور دستاوردهای علمی تکنولوژی گاهی به طور مستقیم بر آثار دیزاین و حتی هنر تاثیر می‌گذارن.

حتما ویدیوهای موجود در پست رو مشاهده کنین

در ضرب‌المثلی از قرآن عالمان بدون عمل یهودی به درازگوش‌هایی تشبیه شدند که باری از اسفار (کتاب‌های) مقدس رو حمل می‌کنند و از دانش واقعی بهره ندارن. نمی‌دونم این طراح خوش‌ذوق فرانسوی آیا از این مثل مطلع بوده یا نه اما برای من و شمایی که به این ادبیات آشنا هستیم داشتن چنین قفسه کتابی در اتاق‌مون می‌تونه یک تلنگر باشه که نکنه علم بدون عمل داری و ماننده اون حیوون نجیب فقط داری صورت علم رو حمل می‌کنی؟.....