تجسم سنگین مفاهیم، در هنرهای نه چندان ظریف محقق می‌شود. مثلا در معماری یا در مجسمه‌سازی ما با تجسم چگالی از مفاهیم و معانی روبه‌رو هستیم. هرچند هم که معماری از تجسم و تعریف و روایت فاصله بگیرد باز هم آخر سر خود راوی یک مفهوم یا تاریخ یا اراده است. در میان انواع تجسم‌های چگال معمارانه، گاهی موضوعاتی لطیف یا رقیق محل چالش دو چندان هستند. مثلا تا پیش از جاگرفتن شیشه در معماری، شفافیت و بیان آن به سختی از طریق معماری محقق می‌شد؛‌ هرچند در جهان سنت از همین تلاش هم نمونه‌هایی عالی وجود دارد. حالا با آمدن شیشه نفس شفافیت، بدون هیچ جهت‌گیری خاصی -که صدالبته چندان هم مورد علاقه و مورد توجه نیست- دیگر به راحتی به دست آمده است و حالا تلاش برای ارائه‌های پیچیده‌تر در جریان است.

ساخت‌مان موزه آتش در جنوب فنلاند توسط مشاورین معماری OVO طراحی شده است که نمایی تماما مسی دارد. طراحان با فرم‌پردازی جالب توجه و سیال بنا در کناره گذر خیابان اصلی و در کشیده‌گی معنادار بنا، و نیز با انتخاب هوش‌مندانه ورقه‌های مسی با ریتم خاص به عنوان پوشش نهایی بنا، نوعی تجسم چگال اما موفق را از آتش لطیف و زبانه‌کش ارائه داده‌اند؛ همان آتش لطیفی که تجسم کوبنده‌ای را نیز این روزها از خود در تهران بزرگ نشان داد!

آتش‌نشانی شغلی پرمخاطره است. نه پرمخاطره‌تر از خیلی شغل‌های دیگر اما به هر صورت با آتش سروکار دارد که به هنگامه‌اش در بی‌پروایی کم نمی‌گذارد. آتش‌نشان‌ها اگرچه نه به اندازه مرزبان‌ها و مجاهدهای خط مقدم جبهه‌ها، اما بیش‌تر از بسیاری از صنوف دیگر، با جان‌بازی و ایثار سروکار دارند و از این منظر یک وقت‌هایی نظیر همین حادثه پلاسکوی تهران، سخت جامعه را مدیون خود می‌کنند. 

زندگی آتش‌نشان‌ها مانند هر مجاهد کارآزموده دیگری، مجموعه‌ای از آمادگی‌ها و تمرین‌ها و انتخاب‌هاست که وقت خطر ما کم‌تر این زندگی دیدنی را می‌بینیم و می‌فهمیم. چان دیک ، عکاس چینی، با انتخاب یک نمای شورانگیز از ایست‌گاه آتش‌نشانی چای‌وان در هنگ‌کنگ، زندگی روزانه آتش‌نشان‌های در حال تمرین را به صورت تابلویی هنری و در فریم‌های گوناگون ثبت کرده است... خط قرمزی که روی بوم زندگی به تصویر درآمده چان دیک خودنمایی می‌کند، هرچند شلنگ آتش‌نشانی باشد، اما استعاره‌ای قوی برای این روزهای تهران است.

این روزها که آتش در تهران فاجعه آفریده است و آتش‌نشان‌ها با رشادت‌شان قهرمان‌های ما شده‌اند، بد نیست نگاهی هم به نیمه پر لیوان بیاندازیم. آتش با تمام این قدرت خراب‌کاری و ترسناکی‌ش، شگفتی عجیبی‌ست. زیبایی آتش معمولا از فاصله دور درک می‌شود چرا که نزدیک شدن به این سوژه اساسا مخاطرات خود را دارد. برای همین است که ما چندان از زیبایی‌های نزدیک آتش مطلع نیستیم!

هنرمند سوئیسی، فابیان اوفنر، با عکاسی نزدیک از الکل در حال شعله‌ور شدن و گاهی انفجار زیبایی‌هایی فراتر از تصور را به چشم ما آورده است. این روزها که آتش داغ به دل ما گذاشته، دیدن این زیبایی‌ها شاید خالی از لطف نباشد...

طرح برگزید‌ه‌ی نمایش‌گاه باغ و گیاه ملبورن متعلق به طراحی به نام داگلاس است که به کمک بتن، مبل‌مانی را در ترکیب با یک باغ طراحی کرده است. استفاده‌ی متفاوت او از بتن که به جای تحمل بار، فرم‌های منحنی را متناسب با استفاده‌ی گل‌دان و مبل‌مان ایجاد کرده است نقطه‌ی برجسته‌ی کار اوست. ترکیب سرد، محکم و مانای بتن در کنار پوشش گیاهی زنده، لطیف و همیشه سبز تعادلی جالب را برقرار کرده است که البته چربیدن بتن قالب‌گیری شده بر طبیعت خودرو، کمی احترام به طبیعت را نادیده گرفته و جنبه‌ای خودنمایانه یافته است. داگلاس سعی داشته تا با استفاده از همه‌ی عناصر طبیعی مانند آتش و آب، بر جامعیت کارش تاکید کند و این باغ طراحی شده را فضایی آرامش‌بخش بداند.

المپیک ریو ۲۰۱۶ در پیش است و از طرح مشعل آن که توسط استودیویی برزیلی انجام گرفته رونمایی شده است. معمولا کشورهای میزبان به دنبال نمایش داشته‌ها و افتخارات‌شان در فضای المپیک هستند. برزیلی‌ها نیز که کشورشان با نزدیکی به استوا به داشتن طبیعت خاص و زیبا مشهور است، سعی در بازنمود آن در مشعل المپیک خود داشته‌اند. مشعل المپیک ریو فرمی یک‌دست و کشیده دارد که با ایجاد برش‌هایی غیرهندسی در بالا از یک‌نواختی درآمده است. البته ایجاد این برش‌ها دلایلی مهم‌تر دارد. طراح برزیلی خطوطی شبیه به خطوط توپوگرافی یا عوارض زمین را ایجاد کرده که هر کدام با گرفتن رنگی حساب شده، یادآور دریا، جنگل و آسمان هستند. این برش‌ها در یک طیف رنگی پیوسته هستند که با باز شدن مشاهده می‌شوند.

طی تهاجم اخیر رژیم صهیونستی به باریکه‌ی غزه، بارها تصاویر دردناک و باورنکردنی از مردم و کودکان مظلوم این باریکه را دیده‌ایم. هر بار با دیدن تصاویر غمی بر دل‌مان می‌نشست و تاسف می‌خوردیم از این مظلومیت تاریخی در میان آن سکوت جهانی... اما پرواضح است که اگر مقاومت همین مردم مسلمان نبود رژیم کودک‌کش اسرائیل وادار به عقب‌نشینی در برابر خواسته‌های مقاومت نمی‌شد. معمولا در بحبوحه‌های این‌چنینی رسانه‌های جهان معاصر نقشی بسیار جدی بازی می‌کنند و می‌توانند با خروجی‌های هنرمندانه خود به کلی نگاه خیلی‌ها را نسبت به وقایع عوض کنند.

در جنگ غزه هم خبرنگارها و عکاسانی بودند که با نگاه خاص خود به این اتفاق می‌پرداختند. محمد سالم نیز فوتوژورنالیستی فلسطینی است که در میان خرابی‌های شهر، تصاویر تمرین پارکور چند جوان را ثبت کرده است. این‌گونه تصاویر را عادت داشتیم که در فضاهای شهری مدرن و لوکس ام‌روزی ببینیم. اما این جوانان ساکن غزه، با تبدیل خرابه‌های ساخت‌مانی به ابزاری برای ورزش، با زبانی تاثیرگذار خرابی‌های ظالمانه‌ی این جنگ را به بازی گرفته‌اند و حرف‌های بسیاری را به دشمن متجاوز خود فهمانده‌اند. محمد سالم با انتخاب شات‌هایی که خرابی‌ها و آتش و دود نقش پیش‌زمینه و فرعی را بازی می‌کنند بر ایحاد این حس تاکید کرده است.

پرسید اجازه ﻣﻰدهید گوشهﻯ دامانتان را ببوسم؟

پاسخ شنید، پایین برو؛ برایم یک شاخه گل بچین، تا به سر بزنم؛ شاید آن وقت!

باید بازﻣﻰگشت. به سختی پایین رفت. گلی چید. بوییدش. چه بوی خوبی داشت!

ﻣﻰتوانست دوباره بالا رود. اما بوی گل خیلی سرمستﻜﻨﻨﺪه بود؛ آن قدر که به خود گفت، فرصت دارم؛ بگذار گل دیگری را هم ببویم.

این را بعد از بوییدن هر گل به خود گفت. فراموش کرد که برای همیشه فرصت ندارد. حتی آن ریسمان آسمانی و سودایی را که در سر داشت فراموش کرد.

یک روز صبح که از خواب بیدار شد، دید همهﻯ گلستان در آتش ﻣﻰسوزد. و از آن روز تا همین حالا دارد گل آتش ﻣﻰچیند؛ چیدنی که با سوزش همراه است.

بیایید برایش دعا کنیم، آن تار آسمانی را که همچنان آویخته است به یاد آورد.

هنر مقاومت هنری پویاست که  در هر زمان و متناسب با بیان هر دوران و در بزن‌گاه‌ها خودش را نشان می‌دهد. این روزها که وضعیت غزه و مردمان مقاوم‌ش چندان مناسب نیست و درگیر دژخیمی و حیوان‌صفتی بدتر از حیوانات صهیونی هستند، هنرمندان مقاومت اسلامی فلسطینی هم بی‌کار نمی‌نشینند.

توفیق جبرئیل هنرمند جوان ۲۷ ساله فلسطینی، با الهام از ابر دود برآمده از انفجارات هر روزه موشک‌باران نوار غره، و یا دخل و تصرف در تصویر این توده‌ها به منظور آشکارسازی تخیل خود، امید و مقاومت ملت فلسطین را فریاد می‌زند. او در میان این دودهای ناپاک، مشت محکم مقاومت و ایستادگی را در کنار مظلومین زنان و کودکان و سال‌مندان می‌بیند. زبان هنر و زبان تصویر زبانی جهانی‌ست که بهتر از هزار و یک بیانیه و گزارش خبری می‌تواند مرزهای روابط انسانی را طی کند و پیام مقاومت و ایستادگی ملت فلسطین را به همه جهان برساند. 

چه نازی! این ناز کشیدن دارد!

گاهی گلستان را آتش، و گاهی آتش را گلستان ﻣﯽکند.

از آتشﻫﺎ نباید گلایه کرد؛ باید گلستان شد؛ و دوباره سوخت؛ و باز گلستان شد؛ هر گلستان از گلستان پیشین بوستانﺗﺮ؛ زیباتر؛ پرگلﺗﺮ.