ذکر و زیور

نقش اسماالحسنی در طراحی زیورآلات دوران اسلامی

یانون‌دیزاین - فهیمه نوری (کارشناسی ارشد صنایع دستی؛ دانشگاه سوره)

———-

فهیمه نوری کارشناس ارشد صنایع دستی، متخصص در زیورسازی و پژوهش‌گر هنر اسلامی که پایان‌نامه کارشناسی ارشد خود را بر موضوع حضور اذکار الاهی در زیورآلات دوران اسلامی متمرکز کرده است با تدوین یادداشتی کوتاه دورنمایی از پژوهش خود را در اختیار ما گذاشته است. جست‌جوی یکی از اصیل‌ترین جلوه‌های هنرهای سنتی اسلامی این بار نه به منظور دانستن صرف که به قصد احیا و زنده‌سازی معاصر سنتی قدیم.

خانه؛ ظرف ترفیع ذکر الهی

یانون‌دیزاین - یحیی نوریان (کارشناس ارشد معماری؛ دانش‌گاه تربیت مدرس)

———-

هر بار که کارهای این چنین می بینم نمی‌تونم به اشتراک نگذارم. با اون که تا به حال از آسمان و کیهان و حرکت فلک دوار در این پنجره‌ی یانون‌دیزاینی کم ندیدیم با هم اما به نظرم یادآوری خلقت عظیم هستی و یاد خالق بی انتهاش چیزی نیست که برای من و شما تکراری باشه؛ من و شمایی که که از پس دیدن به اندیشیدن نائل می شیم.

مفاهیم پنهان کتیبه‌ها در معماری اسلامی
یانون‌دیزاین - نوشین ناگهانی (دانش‌جوی کارشناس ارشد معماری؛ دانش‌گاه تربیت مدرس)
———-

 چند روز پیش در رسانه های جمعی صحبت هایی از حجت الاسلام و المسلمین قرائتی منتشر شد که انتقادهایی به جا و خوب از روند مزورانه و مسرفانه تبلیغات دین و فرهنگی بود. از جمله این انتقادات، انتقادی مهم در باب پرهیز از اسراف و تجمل در ساخت مساجد و هنرهای وابسته به آن بود که آقای قرائتی با بیانی جالب -مانند همیشه- گفته بودند: "اینکه بودجه صرف نمایشگاه قرآن یا فلان کاشی‌کاری می‌شود که خط آن را هیچ جنّی نمی‌تواند بخواند، چه بهر‌ه‌ای برای اسلام دارد؟! " +
اگرچه روی اصلی این سخن با اسراف و در نهی از اسراف است و سخنی حق و حتی به نوعی درد امروز معماری مذهبی-اسلامی ماست، اما برداشتی دیگر از این صحبت‌ها ابهام‌هایی در زمینه ارزش‌های هنری نهفته در آثار معماری اسلامی نظیر کاشی‌کاری ها بوجود می‌آورد و پرسشی مهم را مطرح می‌نمود که به راستی اهداف نهفته در کاشی‌کاری ها و خوش‌نویسی کتیبه‌های اسمای الاهی در مساجد و مراکز مذهبی جهان اسلام چه بوده است و امروز در عصر جدید چه باید کرد؟

 اسکیموها  همین طور با چیدن بلوک‌هایی از یخ در دایره ای دورتادورخودشون خانه هایی متناسب در قطب می سازند که به ایگلو مشهوره.

این جناب  Miler Lagos گویا کلا بر ساخت این گونه مسکن ها از کتاب تمرکزی کرده و اتودهای متنوعی ارائه داده. اگرچه ممکنه نگاه او به کتاب به مثابه یک واحد مدولار متناسب برای این کار باشه اما نکته ای هست که بد نیست در حاشیه این کار بگم.
ما در معماری کهن خودمون هم می بینیم گاهی فضاهایی که به منظورهای دینی برپاشدن و مثلا تمام خشت‌هاشون ذکری بر خود دارن؛ ادعا می شه و البته تجربه شده که چنین فضاهایی چیزی بیشتر از یک کالبد معمولی هستند...
فرق می کنه در چه چیزی محاط باشی
فرق می کنه در چه بستر صوتی، در سایه چه تصویرهایی ، در همنشینی چه حجم‌هایی و چه موجوداتی، در چه کالبد مجسم معمارانه ‌ای قرار بگیری در طول زندگی ت...
فرق می کنه در چه فضایی تنفس کنی.

لذا فرمود در خانه ای که غنا باشد، شراب باشد، سگ باشد، لهو باشد، ذکر خدا نباشد، توجه نباشد ...... در خانه هایی چنین ملائک قدم نمی‌گذارند و نازل نمی شوند.
و لذا فرمود خانه هایی هست در زمین که اذن داده شده اند که ذکر خدا در آن ها بالا رود، و خانه هایی هست که چون ستاره برای اهل زمین، برای اهل آسمان می درخشند.
و خانه هایی هست که مورد علاقه ملائک است......
و من و تو چه می دانیم که ملائک وقتی به جایی نظر کنند چه می شود در آن جا.....