سرامیک‌ها و موزائیک‌ها ظرفیت‌های فوق‌العاده‌ای در بافت‌های معماری هستند. متاسفانه با وجود آن که بستر خاکی ایران زمین بهترین سرامیک‌ها را به تاریخ هنر و تمدن عرضه کرده‌است، امروز در غالب طرح‌های معماری کشور این ظرفیت به کل نادیده گرفته می‌شود. موزایک و سرامیک امروز تنها به پوشش‌های هندسی و بدون ابتکار و هنرمندی سطوح خیس اطلاق می‌شود در حالی‌که بسیاری از گوشه‌های جلوه‌پردازی و هنری در معماری جهان سنت در ترکیب موزائیک‌های زیبا و یگانه به دست آمده است.

در این پست ۴۰ موزائیک کاری امروزی اما هنرمندانه و با تم انتزاعی به دور از بیان تصویری مشخص را با هم می‌بینیم.

توجه به خطوط بصری شهری در منظری که از شهر آینده تمدنی خودمان تصور می‌کنیم خیلی مهم به نظر می‌رسد. از انتخاب‌های کوچک در فضای طراحی شهری نظیر یک نمای ساختمانی تا انتخاب‌های بزرگی نظیر طراحی زیرساخت‌های حمل و نقل شهری نظیر پل‌ها و اتوبان‌ها و ... همه و همه شبکه‌هایی از خطوط بصری را بر منظر شهر اضافه می‌کنند که در صورت نادیده‌گرفتن این مهم به اغتشاشی غیرقابل تحمل -نزدیک به چیزی که امروز در شهرهای بزرگ‌مان تجربه می‌کنیم- منجر می‌شود.

پاول بندوا عکاس معماری با توجه به این الگوهای منظر شهری -البته به گونه‌های مینیمالیستی آن- در تصاویرش سعی در جلب نظر مخاطب به اهمیت این خطوط در منظر شهری دارد.

اثر معماری به دلیل وجوه گوناگون و متعددی که در شکل‌گیری آن دخیل است و نیز به واسطه‌ی چندین بعدی بودن محصول نهایی می‌تواند در آن واحد از یک وجه شایسته ستایش و از وجهی دیگر اثری بی‌ارزش باشد. در چنین وضعیتی اثر معماری اگر بتواند در یکی از وجوه بروز خود دارای ویژگی مشخصی باشد که بتواند به مثابه هویت و آب‌روی آن تلقی شود کافی‌ست تا به عنوان اثری «خوب» شناخته شود. این به معنی خوب بودن واقعی آثار معماری نیست اما لااقل در جهان تنیده با رسانه‌ی امروز موجب دیده‌شدن و صدالبته پسندیده‌شدن از سوی بخش کثیری از جامعه هنری که تحت تاثیر رسانه‌های هنری هستند خواهد شد.

گاهی یک الگودهی به نمای یک ساختمان (Texturize) ساده اما متفاوت، شکل‌دهنده هویت و تمامیت یک اثر معماری خواهد بود. طراح این ساختمان‌ها در یافا در سرزمین‌های اشغالی با به‌کار‌بردن حساب‌شده الگوهایی ساده بر جداره‌های درون و بیرون ساختمان از یک ساختمان معمولی طرحی با هویت ویژه ساخته است که به راحتی در جهان رسانه‌ای امروز معماری می‌تواند مورد ارجاع قرار بگیرد و اصطلاحا دیده شود. اهمیت این دیده‌شدن را در کنار سیاست‌های رژیم اشغال‌گر قدس برای توجیه رسانه‌ای شهرک‌سازی‌های نامشروع‌ش در جهان بهتر می‌توان فهم کرد.

در بحث از راز گره‌های اسلامی گفتیم که کاربرد گره‌های ما و نمونه‌های مشابه امروزین آن در معماری امروز دنیا خیلی زیاد شده است و حتی گاهی افراط‌گونه این گره‌ها و الگوها به کاربرده می‌شوند. این مساله که به دلیل جذابیت پیچیدگی‌های ذاتی هندسی گره‌های اسلامی است یک فرصت مناسب برای برخورد متفاوت ما با دنیاست. ما میراث‌دار سنتی هستیم که به طور جد امروز در دنیا خواهان دارد و در کنار صادرات آن مجموعه‌ای از فرهنگ و هنر و اندیشه هم صادر می‌شوند. 

پژوهش در باب گره‌های اسلامی و توسعه امروزین آن یکی از مهم‌ترین راه‌بردهای هنری فرهنگی ما خواهد بود که برای دنیای معاصر نیز حرف بسیار دارد. 

در این مرکز تجارت اشراف‌زادگان ایتالیا در چین! ببینید چه طور از الگوهای شبه-اسلامی گره‌سازی در سطح وسیع نماسازی یک برج و به صورت یک پوسته کامل استفاده شده است.

موضوعی که خدمت‌تان ارائه می­دهم راز گره­های اسلامی است. این موضوع را حدود یک ماه پیش در همایش سازه­های سنتی با محوریت گنبد در دانشگاه تربیت مدرس ارائه دادیم. گفتار امروز براساس همان مقاله است. نام آن مقاله «گره­های چندزمینه براساس پیچیدگی بستر غیر مسطح» بود. این کار براساس یک طرح پژوهشی است که در استودیوی پنج­اوهفت در حال انجام است. استودیوی پنج­اوهفت،استودیوی جوانی است که حدود یک سال و نیم است که کار خود را شروع کرده­است. تمرکز اصلی گروه روی طراحی معماری است. البته کار در عموم عرصه دیزاین هم فعالیت داریم. کار پژوهشی نیز در کنار کارهای طراحی در برنامه­ی کارمان است. روی­کرد گروه این است که هم کار پژوهشی انجام دهد و هم کار طراحی.

نفوذ اسلام در اسپانیا در سده‌های میانی به این بخش از قاره اروپا میراثی بخشیده که تا به امروز هم در تمام هنرهای اسپانیا به خصوص معماری معاصر اون به خوبی خودش رو نشون می‌ده. از زمانی که به طوری جدی‌تر به مرور آثار هنر و طراحی معاصر در جهان اقدام کردم موارد متعددی از حضور الگوها و گره‌ها و نگاره‌های اسلامی و شبه اسلامی رو در هنر و معماری معاصر اسپانیا دیدم و حتی صادرات اون‌ها رو از اسپانیا به سایر نقاط جهان. الگوهای هندسی اسلامی اون‌قدر ظرفیت دارند که تنها به محض شناخت اندک اروپایی‌ها از اون‌ها، کاربردشون هر روز شیوع بیشتر پیدا می‌کنه و حیف و صد حیف که به واسطه کم کاری ما مسلمون‌ها خیلی جاهای دنیا این ها رو سنت اسپانیایی می خونن!

در بازسازی این واحد آپارتمانی طراحان تصمیم گرفتند که علاوه بر به کاربردن پانل‌هایی قابل تعویض در فضای داخلی و خردکردن هوش‌مند فضاها، در کنتراست با بافت روشن و سفید کل فضای مسکونی، کف‌سازی‌هایی شلوغ و رنگی و هندسی و البته با استفاده از هندسه‌های الگوهای کهن که در اسپانیا دارند و ملهم از آثار اسلامیه ایجاد کنند. نتیجه‌ی کار فضایی شاد و سرزنده و در عین حال هندسی و به دور از جلف‌بازی شده