یک سال اخیر را شاید بتوان سال تحول صنعت پرینت سه بعدی دانست. صنعتی که با توسعه‌ی همه‌جانبه توسط گروه‌های مختلف، طیف وسیعی از کاربردهای جدید پیدا کرده است. سایت دیزاین‌بوم مجموعه‌ای از برترین کارهای پرینت سه بعدی سال ۲۰۱۵ خود را منتشر کرده است که در میان آن‌ها، تعدادی مربوط به صنعت مد و پوشاک می‌شد و در یانون دیزاین قابل انتشار نبود.

نکته‌ی قابل توجه در این آثار، استفاده از پرینت سه بعدی در مقیاس‌های بسیار متنوع، از طراحی شیرآلات و ظروف گرفته، تا پرینت مجسمه‌های غول‌آسا، اتوموبیل و سازه‌های واقعی معماری است. تکنولوژی‌ای که به دلیل پیوند میان دنیای دیجیتال طراحی و جهان واقعی ساخت، هر روز بیش‌تر مورد استقبال قرار می‌گیرد، در این مجموعه آثاری را به وجود آورده که تا چند سال پیش غیر ممکن به نظر می‌رسید. به نظر می‌رسد جذابیت‌های پرینت سه‌بعدی تنها به دیجیتالی و آسان بودن آن محدود نمی‌شود، بل‌که قابلیت شخصی‌سازی در آن، ویژگی مهمی است که احتمالا محصولات صنعتی را دچار تحول می‌کند و بازاری دیگر را ایجاد خواهد کرد.

شاید بد نباشد که به این بهانه آثار پرینت سه بعدی یانون دیزاین را با هم مرور کنیم. دیدن پست‌های ابتدایی و مرور صحبت‌هایی که چهار سال پیش مطرح شده، برای خود ما هم جالب توجه بود! در این پست با کلیک کردن روی هر عکس تصاویر کامل‌تری از آن را می‌توانید ببینید.

آثار معماری معمولا با کنار هم قرار گرفتن مواد و مصالح گوناگون شکل می‌گیرند. اما در مواردی غیرمعمول، معمار مانند یک هنرمند سنگ‌تراش، بنای خود را با زدودن زواید از دل یک توده بیرون می‌کشد. یعنی در واقع معماری در خالی فضایی شکل می‌گیرد و نه در قسمت پر آن. هرچند تاریخ‌نویسان معماری با استدلال‌هایی تامل‌برانگیز سعی کرده‌اند تا انگاره فضای خالی را انگاره‌ای متاخر و مربوط به زمان معاصر قلم‌داد کنند اما قوت فضاهای داخلی در نمونه‌های کهن نشان از درکی عمیق‌تر از فضا در تمدن‌های سنتی دارد.

نمونه‌های اعلایی از این نوع معماری را می‌توان در تاریخ هنر هند جست‌وجو کرد. سال‌ها، سازندگان بودایی، جین و هندو از دل سنگ و صخره‌ی کوه‌ها، مکان‌هایی برای عبادت و گوشه‌نشینی می‌ساختند. گاهی به دلیل قرار گرفتن در دل کوه، از این آثار با عنوانی گمراه‌کننده‌ یعنی غار یاد می‌کنند؛ اما در حقیقت معابد و صومعه‌هایی هستند، برای پناه دادن به راهبان سرگردان و دوره‌گرد؛ یا زایرانی که از راه‌های دور آمده‌اند.

خداوند کتابی دارد؛ خواندنی. گفته این کتاب در کنار خیرهایی که برای مردم دارد، حکمت را به آن‌ها می‌آموزد. بیایید به گوشه‌ای از حکمت‌هایش نظر کنیم. یاران غار، جوان‌مردانی بودند که در راه خدا و برای مبارزه با خدایان دروغین به پا خاستند؛ و از شهر بیرون رفتند. خداوند در غاری پناه‌شان داد، تا آن‌ها را برای مدتی طولانی به خواب ببرد؛ و سپس بیدار کند. آن جوان‌مردان به تمنای‌شان رسیدند؛ و گواهی شدند بر راستی وعده‌های خدا.

در بخشی از روایت خواندنی کتاب خدا از این جوان‌مردان، با توصیفی از غار پناه‌گاه‌شان مواجه می‌شویم. مواجه‌ای که آشنایان معماری را به گونه‌ای خاص با داستان درگیر می‌کند. نور خورشید به عنوان یکی از عوامل مهم شکل‌دهنده‌ی طرح معماری مورد توجه بوده‌است. در کلاس‌های طراحی معماری دانش‌گاه، بسیار پیش می‌آید که بر سر جهت نورگیری بحث شود. تا جایی که از حضور در این کلاس‌ها به یاد دارم، تاکید بر استفاده از نور شمال یا جنوب بود. جالب است! غاری که جوان‌مردان یادشده در آن پناه گرفتند هم، از نور شمال یا جنوب بهره می‌برد. در کتاب خدا گفته شده: «و خورشید را می‌بینی که وقتی طلوع می‌کند از غارشان به سمت راست میل می‌کند، و چون غروب می‌کند از سمت چپ‌شان می‌گذرد و آن‌ها در جایی فراخ از آن غار بودند. ...» به دلیل قرار گرفتن این غار به سمت یکی از دو قطب‌، خورشید، در هنگام طلوع یا غروب نمی‌توانست مستقیما بر فضای داخل غار بتابد؛ و تا عمق آن نفوذ کند. ساکنان از نور باز تابیده شده و غیر مستقیمی که به داخل راه می‌یافت بهره‌مند می‌شدند. و شاید این گونه خداوند بدن‌ها و لباس‌های‌شان را برای مدتی طولانی از فرسوده‌گی نگاه داشت.

در ادامه، تصاویری را از مکان‌هایی خواهیم دید، که گمان می‌شود، غار همان جوان‌مردان است.

نسبت طلایی یک کشف مهم و عجیب در ریاضیات است که ردپای آن را از معماری باستان تا آثار هنری ام‌روز می‌توان دنبال کرد. اما اصل این عدد یا این نسبت خاص مربوط به طبیعت و آفرینش‌های خداوندی است. ترکیب گوش انسان، صدف‌ها، گیاهان و حتی تناسب اعضای بدن انسان از این اصل پی‌روی می‌کنند. طراحان برای کمک به چشم هنرمندان و استفاده‌ی راحت‌تر از این قانون شناخته شده، قطعاتی شفاف که با تقسیم‌بندی‌های طلایی درون یک مستطیل محاط شده‌اند را تولید کرده‌اند. این تکه شیشه‌ها که در دو رنگ آبی و زرد ساخته‌ شده‌اند بیش‌تر مناسب رشته‌هایی مثل نفاشی، معماری، عکاسی و گرافیک هستند و البته خطر محصور شدن در یک ابزار و نگاه خاص  را نیز با خود به هم‌راه خواهند داشت.

 

آن سه نفر که بودند؟ شاید سه مغ، که تحمل حضور در زیر سایه‌‌ی کوتاه پادشاهان را نداشتند. شاید هم خود پادشاهانی بودند که دوست نداشتند خلق را در زیر سایه‌ی کوتاهشان نگهﺩارند. هر که بودند به دنبال کسی ﻣﻲگشتند. کسی که همه، از پادشاه و مغ و گیاه و پرنده و ماهی و گرگ و گوسفند، آمده بودند تا در زیر سایه‌ی بلندش جای خود را پیدا کنند.
آن سه نفر که بودند؟ فارس بودند یا عرب؟ سیاه یا سفید؟ پادشاه یا مغ؟ اصلا سه نفر بودند یا کمی بیشﺗﺮ یا کمﺗﺮ؟ چه تفاوتی ﻣﻲکند؟ مهم این است که وقتی ستارهﺍی را در حال طلوع در غرب دیدند، فهمیدند گمﺷﺪه‌ی آنﻫﺎ به زودی خواهدآمد. این بود که از شرق به جایی رفتند که کلمات معنای خود را پیدا می‌کنند. رفتند تا در کنار کلمه‌ی پاکیزه‌ی خدا قرار بگیرند، و در ساختن جمله‌ی زیبای خدا نقشی بازی کنند. ...
ستایش مغان، عنوانی است که به یکی از موضوعات به‌کاررفته در پاره‌ای از نقاشی‌ها و مجسمه‌های مسیحی داده‌شده، که در ارتباط با تولد حضرت مسیح (ع) است. در طول تاریخ هنر اروپا بسیاری از هنرمندان با انگیزه‌های متفاوت درباره این واقعه به خلق اثر پرداخته‌اند.

شهر لس‌آنجلس به عنوان یکی از کاندیدهای میزبانی المپیک تابستانی ۲۰۲۴، هویت بصری و گرافیک محیطی پیش‌نهادی خود را با طرح‌هایی از ساتچی نمایش داده است. در لوگو و آیکون‌هایی که برای هر رشته‌ی ورزشی طراحی شده، خطوط دو رنگ سیاه و سفیدِ کنار هم، به عنوان عنصری مشترک وجود دارند. این خطوط که الهام گرفته از هندسه پرچم ایالات متحده است، در لوگو به صورت خط‌های شکسته و در آیکون‌ها به شکل خطوط منحنی دیده می‌شوند. این خطوط در واقع یک صفحه هستند که برای شبیه شدن به نوع حرکت در هر رشته‌ی ورزشی، پیچشی خاص می‌گیردند و البته احتمالا با زیاد شدن تعداد آیکون‌ها، طرح‌ها به تکرار بیافتند و هویت مستقل خود را از دست بدهند.

معمولا در طراحی هویت بصری، امکان تبدیل شدن عناصر گرافکی به عناصر معماری و در واقع امتداد بصری در شهر در نظر گرفته می‌شود. چیزی که در المپیک لندن به خوبی رعایت شده بود و در این‌جا به دلیل فرم غیر خطی عناصر گرافیکی به سختی محقق خواهد شد.

آیا برای معماری پایدار و داشتن بنایی با مصرف بهینهﻯ انرژی ناچار به استفاده از تکنولوژی هستیم؟

در سال ۲۰۰۳ یک مرکز هنرهای درمانی چینی در ایالت ارگان ایالات متحده ساخته شد. در طراحی و ساخت این مرکز از راﻩکارهای سنتی برای رسیدن به یک معماری پایدار استفاده شده؛ به عنوان مثال ضخامت دیوارها زیاد است، و مقاومت حرارتی بالایی دارند؛ و در ساخت آنﻫﺎ از مصالح بومی و طبیعی مانند گل و برادهﻯ چوب استفاده شده  است.

با استفاده از راﻩکارهای اصطلاحا غیر فعال در زمینهﻯ تنظیم شرایط محیطی، این مرکز درمانی از نظر مصرف انرژی به یک بنای بهینه تبدیل شده است.