هفته هنر عاشورایی حلقه هنر را فرصت مناسبی می‌‌دانم. فرصت مناسبی برای هنرمندان عاشورایی و به خصوص هنرمندان فعال هیئت هنر تا یک بار پس از ۹ سال عرضه آثار‌شان به مخاطب عام، برای مخاطب کمی خاص‌تر آثار خودشان را ارائه دهند.

و فرصت مناسبی نیز برای خود حلقه هنر تا آغاز‌گر یک جریان تازه باشد...

و فرصت مناسبی نیز برای جامعه که در فرصت زمانی فشرده مجموعه‌ی وسیعی از آثار عاشورایی را ببیند.

این فرصت‌ها را از دست ندهیم.

از فردا شنبه ۲ آذرماه ۱۳۹۲ به مدت ۹ روز تقویمی، سالن فارابی دانش‌گاه هنر ساعت ۲ و نیم بعدظهر تا اذان مغرب میزبان حلقه هنر عاشورایی و علاقه‌مندان هنر خواهد بود. 

میزبان شما هستیم....

الکسی کلیاتوف، عکاس روسی به تازگی تکنیکی ابداعی در عکاسی از دانه‌های برف را در بلاگ خود معرفی کرده است که به موجب آن وی توانسته تا صحنه‌هایی اعجاب‌انگیز از این پدیده‌ی شگفت هستی و آیه بزرگ قدرت الهی را تنها با دوربینی غیرحرفه‌ای و آماتوری -البته با تغییراتی که مبدعانه بر آن داده‌است- بازنمود کند.

این‌طور آشکارسازی‌ها خیلی زیاد به فهم حقیقت حاکم بر هستی کمک می‌کند. درست است که ذهن‌های شکاک در پس بازی‌های فلسفی زبانی چند سده‌ی اخیر شاید حتی امروز دیگر منطق نظم و علیت و ... بسیاری دیگر از استدلالات را دال بر وجود خالق و وحدت او نفهمند و نپذیرند اما واقعا دل‌ها دست منطق نیست. دل را چیزی دیگر در دست دارد و آن چیز دیگر بی‌شک خوب عظمت نهفته در این نظم باشکوه را می‌فهمد و دست توان‌مند هنرمندی را که این‌گونه ذره‌ذره عالم را شکل داده‌است حس می‌کند..... آینده از آن توحید الهی‌ست....

ما مهد خاک و آب و آتش، مهد معماری فخیم آجری، موطن رفیع‌ترین بناهای آجری دنیا هستیم! با این وضعیت آیا درست است که چنین توسعه‌ی شکوه‌مندی بر آجرچینی و ساخت‌مایه‌های آجری در جایی به غیر از ایران و به دست هنرمندان و متخصصانی جز ایرانی‌ها رخ بدهد!؟ بله. طبعا هم همین است. مادامی که کناری نشسته‌ایم و تنها بلدیم از شکوه گذشته با افتخار یاد کنیم حرکت خاصی رخ نمی‌دهد.... کاش روزی لازم نبود برای جام‌جم تمنا از بی‌گانه می‌کردیم.

در حاشیه‌ی فستیوال معماری در بارسلونا، تیمی دانش‌جویی با عنوان الگوی ۱۳، ابتدا با استفاده از پلاگین ساده و معروف نرم‌افزار راینو یعنی rhinovault و سپس با به‌کارگیری روش سنتی آجرچینی اما این‌بار برای شکل دادن پوسته‌ای نامتقارن و متفاوت اقدام به این آجرچینی متهورانه با عنوان آرمان‌‌شهر آجری کرده‌اند. طراحی و اجرا عالی‌ست و افق‌های روشنی را از به‌کارگیری مصالح بومی در اقلیم‌های خاکی با خود به ارمغان دارد. به کارگیری مصالح بومی و سنتی برای طراحی‌هایی کمی تا قسمتی سنتی !

ذکر و زیور

نقش اسماالحسنی در طراحی زیورآلات دوران اسلامی

یانون‌دیزاین - فهیمه نوری (کارشناسی ارشد صنایع دستی؛ دانشگاه سوره)

———-

فهیمه نوری کارشناس ارشد صنایع دستی، متخصص در زیورسازی و پژوهش‌گر هنر اسلامی که پایان‌نامه کارشناسی ارشد خود را بر موضوع حضور اذکار الاهی در زیورآلات دوران اسلامی متمرکز کرده است با تدوین یادداشتی کوتاه دورنمایی از پژوهش خود را در اختیار ما گذاشته است. جست‌جوی یکی از اصیل‌ترین جلوه‌های هنرهای سنتی اسلامی این بار نه به منظور دانستن صرف که به قصد احیا و زنده‌سازی معاصر سنتی قدیم.

مستند لبیک, ساخته وحید امیرخانی که چندی پیش در حلقه هنر برای اولین بار اکران و نمایه شد، در آخرین روز سوگ‌واره هنر و حماسه 92 در هیئت هنر, با اندکی اصلاحات و بهبود دوباره اکران شد و برای آن ها که هنوز آن را ندیده‌اند مژده آن که در هفته هنر عاشورایی حلقه هنر, روز سینما و موشن گرافیک یعنی ۹ آدر ۱۳۹۲ نیز در سالن فارابی دانش‌گاه هنر به نمایش درخواهد آمد.

مستندی خوش‌ساخت که به نوعی در زمره مستندهای فرم قرار می‌گیرد و محصول تلاش تیمی حرفه‌ای در دل دریای مواج راهپیمایی اربعین حسینی‌ست. اگر بخواهم در حق کارگردان اثر ظلم نکرده باشم در کنار تمجید از این اثر فوق العاده باید بگویم در مستندهای فرم مخاطب به طور جدی تشنه دیدن فرم ناب است، چیزی که اتفاقا در شور اربعین حسینی به وفور پیدا می‌شود. لبیک امیرخانی اگرچه گوشه‌های زیبا فراوان دارد اما -لااقل پیش از اصلاحات نهایی اخیر- ثانیه‌های زیادی را نیز به صحنه‌های عادی اختصاص داده است. در واقع فراوانی فرم زیبا در تمام طول مستند یکسان نیست و شاید بد نباشد امیرخانی در سفرهای چندباره خود «لبیکی» نوبه‌نو خلق کند که پس از چند سال به قوام نهایی خود برسد....

در این پست برای اولین بار تیزری دو سه‌دقیقه‌ای از لبیک منتشر می‌کنم که دیدن آن خالی از لطف نیست....

معماران هلندی بیرمن هنکات, برای توسعه یک موزه نئوکلاسیک گنبدی متقارن و عجیب با پوشش واحدهای سرامیکی بعددار در دو اندازه ی مختلف که ترکیب های متنوعی در پوشش سطح می دهند, ساخته است. گنبد در دورنمای شهری بافتی سفید و یک دست پیدا می کند و در نمایی نزدیک پولک هایی درخشان با انعکاس های نوری مختلف.... اجرای تمیز کار و طراحی مدول پایه شکل دهنده پوسته از نقاط قوت کار است.  

 ترکیبی هوش‌مندانه که منجر به طراحی سیستم قفسه‌سازی نوینی شده‌است. توماس فیشنر ،  هنرمند جوان برزیلی، با طراحی واحدهای گوناگونی از فیبر سیمانی و ارائه راه‌کار ترکیبی ساده اما مبدعانه‌ای با استفاده از استوانه‌های چوبی واسط، این امکان را به شما می‌دهد که به نوع دل‌خواه و در هر اندازه که بخواهید قفسه کتاب خود را بسازید و رشد دهید. فیشنر نام این سیستم قفسه‌بندی را بسو گذاشته است.

کوچولو‌ها به طور طبیعی اسباب‌بازی‌های خوبی برای بزرگ‌ترها و به خصوص پدر و مادرهای‌شان هستند. اما فکر کنید یک بچه مظلوم گیر یک مادر هنرمند بیافتد! این موقع باید انتظار رفتارهای عجیب داشت. سیون کویینی لیائو هنرمندی کالیفرنیایی‌ست که اتفاقا مادر سه پسر کوچک است. او بعد از دیدن کارهای هنری یکی از هم‌مسلکان‌ خود که به کمک بچه‌اش انجام داده، به فکرش می‌زند تا با کودک سه ماهه خود، ونجن، تجربه‌ای جدید را رقم بزند. البته با انتخابی عاقلانه این تجربه را تنها به زمان‌های خواب کودک خود موکول می‌کند. او با چیدمان کودک فرورفته در خواب‌ش در صحنه‌هایی روایی، به نوعی تجسم خواب و خیال‌های رویایی کودک را می‌سازد. 

نوعی ابراز عشق هنرمندانه یک مادر به کودک خردسال‌ش ونجن.....

معمولا برنامه‌ها و هیئت‌های مذهبی و غیرمذهبی جای‌گاهی خاص دارند که محل ایستادن یا نشستن سخن‌ران و برگزاری بخش اصلی و رسمی برنامه است. این‌ جای‌گاه بنابر همین اهمیت موضوعی‌ش غالبا باید طوری طراحی شود که دربردارنده‌ی مفاهیم و نشانه‌های خاص آن برنامه باشد. رسمی که مدت‌هاست در طراحی جای‌گاه‌های مراسم‌های مذهبی در ایران جا افتاده است استفاده از بنرهای گرافیکی مسطح به عنوان پس زمینه جای‌گاه سخن‌رانی -به عنوان ساده‌ترین و سریع‌ترین راه‌برد طراحی- است. اما هیئت هنر خود را موظف به پیروی از این رسوم نمی‌دانست.

محرم سال ۹۱ و ۹۲ طرحی به عنوان جای‌گاه سخن‌رانی هیئت هنر اجرا شد که با وجود صرف کم‌ترین زمان ممکن و هزینه ناچیز -به دلیل استفاده از پارچه‌ها و متریال‌های موجود در هیئت هنر- عمق دارد و به نوعی دربردارنده یک حریم فضایی معماری‌ست. طرحی که به سادگی با آویز سیاهه‌هایی که خود نیز طراحی هیئت هنر هستند، یک حریم مشخص فضایی را می‌سازد. در سال ۹۱ بعدتر با اضافه شدن پارچه‌ی متبرک روی سنگ قبر امام حسین (ع) به پیشانی این طرح، زیبایی و ارزش آن چند برابر شد.

اگرچه در هیئت هنر همه چیز به مشارکت و هم‌کاری جمع زیادی از هنرمندان و دانش‌گاهیان هنر صورت می‌گیرد اما حیفم می‌آید از محمدحسین کسرایی، معمار جوان و خوش‌ذوق دانش‌گاه هنر به عنوان کسی که نقش به‌سزایی در طراحی و اجرای این جای‌گاه داشته و دارد نام نبرم....

آن‌قدر از اهالی هنر تصویر بی‌گانه با معارف الاهی در ذهن مردم ساخته شده است که کم‌تر کسی شاید باور کند اما واقعیت دارد!

واقعیت دارد که اکنون نه سال پیاپی است که دانش‌گاهیان هنر در بزرگ‌ترین دانش‌گاه هنر خاورمیانه در قلب تهران بزرگ، سوگ‌واره‌ای عظیم در پاس‌داشت حماسه‌ی عظیم حضرت پدر بندگان خوب خداوند، امام حسین بن علی بن ابی‌طالب برپامی‌دارند. سوگ‌واره‌ای که تمام حیاط دانش‌کده هنرهای کاربردی دانش‌گاه هنر را زیر خیمه امام حسین می‌برد و خیمه و حاشیه‌هایش، تمام آثار هنری هنرمندان دل‌باخته حضرت حسین (ع) است.... سخت است باورش. در وضعیتی که به شدت همه چیز به سمت فرمایشی شدن می‌رود ، سخت است باور جوششی عمیق که از قلب فردفرد هنرمندان هیئت هنر می‌جوشد و این طور هرساله سو‌گ‌واره‌ای عظیم را برپا می‌کند.... سخت است اگر نام حسین به میان نبود. که با نام او هر دوری نزدیک است و هر سختی آسان....

در این نه‌ساله گوشه‌های زیبا در هیئت هنر کم نبوده است. حالا که امسال زیبایی هیئت هنر دوچندان است و زیبایی پرستی این پنجره هم به زودی سراغ محرم ۹۲ در هیئت هنر خواهد رفت خالی از لطف نیست که محض خاطره، مروری بر چند عکس خوب از سال‌های گذشته هیئت هنر کنیم..... تصاویر از آن عکاسان متعددی در هیئت هنر است پس نام کسی را به طور ویژه نمی‌آورم.

راستی سوگ‌واره امسال هنوز تازه به نیمه رسیده است. پنج شب دیگر هم خیمه اهل هنر برپاست. قدم‌تان روی چشم.....