چوب‌های غذاخوری شرقی یکی از جذاب‌ترین عناصر فرهنگی شرق هستند. حتی شاید بی‌راه نباشد که بگوییم غذاخوردن به کمک دو چوب نازک نوعی مراقبه روزمره در فرهنگ شرقی‌ست. نوعی دقت و تمرکز در هنگام صرف غذا که از بستر فرهنگی شرقی خود جدا نیست. اما این چوب‌ها مانند خیلی دیگر از وسایل زوج در زندگی روز‌مره مشکلاتی دارند. گم‌شدن قطعات و جورنبودن آن‌ها از جمله این مشکلات است.

استودیو طراحی ژاپنی نندو در دو طرح جداگانه چوب‌های غذاخوری ارائه داده است که در هنگامی که به استفاده درنمی‌آیند به وحدتی جالب دست پیدا می‌کنند. وحدتی که باز آن را باید ریشه‌دار در فرهنگ شرقی دانست... مخصوصا اتود اول از این دو طرح که بسیار هوش‌مندانه طراحی شده است. 

پیش‌تر در یانون‌دیزاین به قلم خوب مهندس رسول‌زاده در مورد هنر سنتی شرقی پرورش بونسای و انواع آن یادداشتی داشته‌ایم. Bon به معنی بشقاب یا همان سینی گلدان و sai به معنی کاشتن است و بونسای عبارت از کاشت و پرورش و نگه‌داری از یک گیاه بزرگ در قالبی مینیاتوری و گل‌دانی‌ست. این هنر سنتی شرقی اتفاقا در میان اهالی مغرب زمین و اخیرا در جامعه خودمان نیز طرف‌داران بسیار پیدا کرده است. می‌شود بر روی علت گرایش به پرورش بونسای و حتی در مورد اخلاقی بودن یا نبودن این هنر بحث کرد اما در این پست می‌خواهم یک نمونه بونسای غربی را که نتیجه هم‌نشینی سنتی‌ترین هنرهای شرق با جدیدترین هنرهای غرب است، معرفی کنم.

کریس گایز، هنرمند و پرورش دهنده‌ی بونسای که اتفاقا مانند خیلی دیگر -حتی از ما- از طرف‌داران و علاقه‌مندان داستان‌های بی‌نظیر تالکین است، در اقدامی جالب بونسایی  در ترکیب با نمونه‌ی مینیاتوری خانه‌‌های هابیت در رمان ارباب حلقه‌های تالکین پرورش داده است.

۱۰۰۰ مجسمه کوچک چوبی که هر به اندازه قامت یک سوزن هستند و هر کدام بازنمود فیگور انتزاعی یک انسان هستند؛ این چیزی‌ست که تونی کانوا هنرمند اندونزیایی به بینال ۲۰۱۳ سنگاپور آورده است. چیدمانی که مخاطب را مجبور به نزدیک‌شدن چندباره به آثار می‌کند و با جزئیات خیره‌کننده کارشده بر روی هر کدام از فیگورها، لایه‌های چندگانه‌ای برای درک اثر هنری ایجاد می‌کند.

این گونه پرداخت‌های ظریف که در تمامی هنرهای شرق آسیا مشاهده می‌شوند گوشه‌ای از بازنمود اندیشه‌ی شرق نسبت به کیهان هستند. کیهان‌شناختی که به موجب آن کل و جزو و جزو جزو همه در آهنگی یک‌نواخت و هم‌راه در یک نوا هستند. توجه به جزئیات و درک صورت‌هایی کلی حتی در جزئی ترین عناصر، از منظر هنرهای سنتی شرقی، کمک بزرگی به این فهم از هستی ست.

مجموعه تصویرسازی «حضرت حرکت (ع)» با روایتی متفاوت از حرکت در هستی، اثر علی حاجی‌ اکبری، در نهمین جلسه حلقه هنر، با حضور خود هنرمند، کارشناسان حلقه و علاقه‌مندان هنر و نقاشی به نمایش درآمده و پس از آن توسط کارشناسان حلقه هنر تحلیل و بررسی شد.

اگر یادتان باشد بخش اول این تصویرسازی‌ها را خیلی پیش‌تر از این‌ها در یانون‌دیزاین با هم دیده بودیم و روایت عجیب و داستان جالب آن‌ها را خوانده بودیم. اما حاجی‌اکبری با اضافه‌ کردن بخش دیگری به این مجموعه و ارائه مجموعه عجیب "حضرت حرکت (ع)" اش به حلقه هنر و فلسفه و اندیشه‌ی پخته‌ای که از انگیزه‌ی تولید این آثار تا روایت نهفته در هر کدام برای‌مان در حلقه هنر گفت، همه را متعجب کرد.

کارس لوورا، مستندساز فرانسوی با طی بیش از ۶۵ هزار کیلومتر مسیر در مرکز و شرق آسیا، در سفری رازآمیز و سیاحانه، موفق به ثبت و ضبط گوشه‌هایی خاص و ندیده شده از زندگی شرقی و ارائه تمام این ۶۵ هزار کیلومتر در کلیپی شش دقیقه‌ای شده است. شرق افسانه‌ای...

حرکت‌هایی چنین سیاحانه و از سر ذوق اما معطوف به فهم دقیق از تمدن مقابل، امروز دو چندان برای اهل شرق لازم است. مستندسازان جوان ما باید بروند و غرب را آن‌گونه که هست -نه آن‌گونه که نشان‌مان داده‌اند- ببینند و درک کنند و برای ما به ارمغان بیاورند.