دو نگاه به کاربرد طبیعت در معماری وجود دارد که امروز هر دو در جریان معماری دنیا در حال شکل‌دهی به بخشی از معماری جهان معاصر است. یکی همان نگاه معروف معماری بومی اقلیمی که به کاربرد متریال‌های طبیعی و روش‌های بومی ساخت در هر منطقه فکر می‌کند و قائل است روش‌های سنتی ساخت به دلیل هم‌آهنگی کامل با مصالح بومی بهتر از هر روشی می‌توانند به کالبدی مناسب در معماری دست‌ پیدا کنند.

در مقابل نگاه دیگری هست که به کاربرد متریال‌های طبیعی با روش‌های اجرای نوین علاقه دارد. صاحبان این نگاه به روش‌های ساخت نوین به عنوان عصاره‌ی اندیشه و فکر و به تکنولوژی‌های نوین ساخت به عنوان رشد و پیشرفت روش‌های سنتی نگاه می‌کنند و اصلا لازم نمی‌بینند روش‌های سنتی ساخت را تکرار کنند. با چنین نگاهی ساخت یک مجموعه آموزشی بزرگ نظیر مجموعه زیر با استفاده از چوب و بهره‌گیری از بام سبز و پوشش‌های طبیعی اما با سازه و روش‌ ساخت بسیار جدید و مدرن اتفاقا فرزند خلف معماری بومی و سنتی بشر است و معماران اصلا نیازی به تکرار روش‌های گذشته نمی‌بینند.

شما چه طور فکر می‌کنید!؟

عکاسی طبیعت بی‌جان یکی از علاقه‌های خیلی از عکاسان حرفه‌ای‌ست. ولی به خاطر این‌که پس از چند سال تجربه کم‌تر موضوعی جدید به نظر می‌رسد، این عکاسان نیز برای این‌که بتوانند به حیات هنری خود ادامه دهند باید به فکر کارهای جدید و نوآوری‌های اختصاصی باشند.

کارل وارنر عکاس انگلیسی با عکاسی جزئی از تکه‌های خوردنی و بعد کلاژ آن‌ها توانسته‌است مجموعه‌های بی‌نظیری از طبیعت بی‌جان خلق کند که به شکل بسیار پر دیتیلی، مناظری طبیعی را بازنمود می‌کنند. رودخانه‌هایی از رشته‌های ماکارونی، تپه‌ها و کوه‌هایی از قطعات نان، درختانی از انواع سبزیجات و کلم و کاهو و ..... خلاصه دنیاهایی بسیار افسانه‌ای و رویایی که به دلیل ترکیب‌بندی‌های خوب و عکاسی پرجزئیات آن‌ها در عین تخیلی بودن باورپذیر هستند

طبیعت در درون خودش شکل‌های عجیب و ایده‌های نو به نویی ایجاد می‌کند. هنرمند گاهی کشف این ایده‌ها و تصویرها و شکل‌ها را وظیفه خود می‌بیند. حتی هنرمندان بزرگی نظیر میکل آنجلو نیز خود را تنها آشکار کننده همین ایده‌ها و تصویرهای درون طبیعت می‌دانستند؛ هرچند خیلی تیزبینی لازم بود تا آن‌چه میکل‌آنژ در دل سنگ خام می‌دید را کسی ببیند و آشکارش کند. صائب کفایتی هنرمند معمار و نقاش جوان تجربه‌ای از همین گونه کشفیات خود را برای یانون‌دیزاین فرستاده است. خودش در این بار می‌گوید: 

تا به حال شده است که نگاهی به موزاییک یا یک سنگ بیاندازید و چهره ای یا شکلی درون‌ش ببینید؟ دوست داشته‌اید شکلی که در ذهن‌تان هست را کامل کنید؟ نمی‌دانم اسم‌ش را هنری جدید بگذارم یا نه اما این هنر کمی متفاوت است. شما جست‌وجو می‌کنید و تصویری که طبیعت ایجاد کرده را تکمیل می‌کنید، شاید بتوان گفت این جا ایده را طبیعت به شما می‌دهد و شما آن‌را تکمیل می‌کنید. از آن جایی که نخستین بار این هنر را در دست‌شویی اجرا کردیم اسم آن را wc art گذاشتیم!

زبان قالب‌های هنری بیش از هر چیز برای بیان موضوعات و معضلات مشترک میان انسان‌هاست؛ آن‌جایی که دیگر زبان‌ها و گویش‌ها و فرهنگ‌های مختلف تنها مانعی برای فهم مسائل مشترک هستند. یک مثال دم دستی و زمینی این مسائل مشترک بحران‌های طبیعی گریبان‌گیر بشر و به خصوص بحران آب است. آبی که حیات به آن وابسته است و بیش از ۷۰ درصد کره زمین را هم فراگرفته اما به صورت بحرانی عجیب امروز از دست‌رس بسیاری از مردم دنیا دورمانده است و چه بسیار اقوام و گروه‌هایی که از فقر آب شیرین جان داده‌اند یا در تنگنای فراوان قرار دارند.

زبان بی‌زبان اما پرقدرت عکاسی ادوارد برتی‌اسکای، با تمرکز بر موضوع آب و بحران آن در جوامع بشری، به مجموعه‌ای ارزش‌مند از تصاویر تکان‌دهنده بدل شده است تا در تمام نقاط دنیا و از دل حوادث و موقعیت‌ها و تمدن‌ها و فرهنگ‌ها و آداب و رسوم مختلف ما را به اهمیت آب و بحرانی که در جهان نامتوازن معاصر گریبان‌گیر آن است، متوجه کند. از جلگه‌های اسپانیا و ایسلند تا قنات‌ها و آب‌گیرهای عجیب انسان‌ساخته هند. از سدهای پرآب چین تا بیابان‌های سوزان امریکا.....

در یانون‌دیزاین به لندآرت خیلی زیاد پرداختیم. از طراحی با زباله‌ها و دورریزها هم گاه به گاهی طرح‌هایی می دیدیم. جرمی آندروود در آخرین اثر خود یک توجه مهم دارد. او با سیاق کارهای لند-آرت با بقایای زباله‌های مردم در سایت‌های طبیعی پیکره‌هایی را خلق کرده‌ و از آن‌ها عکاسی کرده است. درست مانند فرآیند طراحی‌های لند-آرت. 

انگار که باید پذیرفت یکی از اجزای طبیعت پیرامون بشر معاصر همین زباله‌هاست. همین بقایای -گاهی متعفن- بشری....

راستی با جمع‌آوری‌های آندروود حالا خوب می‌فهمیم چقدر این مناظر و بسترهای طبیعی می‌توانند زیباتر باشند.

فن‌آوری همیشه خوب نیست. و شاید حتی روزی مجبور باشیم بگوییم فن‌آوری اصلا خوب نیست....

مبنای نگاه فن‌آورانه در عصر ما بر حاکمیت بدون مسئولیت بشر بر کره خاک مستقر شده است و این یعنی اجازه تمتع و بهره‌برداری و دست‌برد در طبیعت به هر میزان که ممکن است. معنای واقعی فن‌آوری در واقع تمرکز برای فنون و توانایی‌ها به منظور رفع نیازها نیست، بلکه به دنبال درنوردیدن مرزهای ناپیدا و حاکمیت بی‌چون و چرا بر تمام محدودیت‌هاست. در بطن این نگاه تغییر طبیعت هیچ تابو یا معصیت یا امر مذمومی نیست، چرا که اصالتا طبیعت چیزی جز یک بستر نابخرد در مقابل یک میمون متکامل خردمند نیست....

زنبورها حشراتی بسیار خردمند هستند و تا به امروز اسرار بزرگی در زندگی آن‌ها برای ما ناشناخته مانده است. قرآن کریم نیز زنبور عسل را دارای الهام از جانب خدا و دست‌اندرکار تولید یکی از گران‌بهاترین گوهرهای طبیعی می‌داند که شفای انسان‌ها را در خود دارد... این زنبور شریف به دست جریان فن‌آورانه جز ابزاری برای رسیدن به اهداف تمامیت طلبانه چیزی نیست. به کمک نگاه موجود در فن‌آوری پرینت سه‌بعدی، این زنبورهای بی‌چاره با حصر در محفظه‌ای بطری‌شکل موظف شده‌اند تا یک بطری مشروب را با موم‌سازی خود ایجاد کنند. بیش از ۸۰ هزار زنبور عسل بی‌نوا.

اگرچه ممکن است به عنوان یک آزمایش و یک نمونه‌سازی خرده‌ چندانی به این فعالیت‌ها وارد نباشد، اما واقعا ما نوع بشر برای رفع احتیاجات خود نیاز به این گونه تغییرات ناجوان‌مردانه در طبیعت داریم؟ آیا ما عضو طبیعی یک اکوسیستم کامل نیستیم که فکر می‌کنیم باید کاری متفاوت بکنیم؟

در سفرها و گردش‌ها گاهی خیلی افسوس می‌خورید که کاش دوربینی بود تا این لحظه شگفت‌انگیز طبیعی را از دست نمی‌دادید. البته که به مدد فن‌آوری‌های گوشی‌های همراه تا حد زیادی این طور افسوس‌ها کم شده است اما هنوز برای فعالان هنر میان تصویربرداری با دوربینی حرفه‌ای یا نیمه‌حرفه‌ای با عکاسی موبایل تفاوت جدی وجود دارد. مجموعه تصاویر راه‌یافته به مرحله رقابت بیست و پنجمین دوره عکاسی مسافرتی بنیاد نشنال جغرافی را در این پست می‌بینید. خیلی از این عکس‌ها تنها یک فرصت ویژه و یک آن ارزش‌مند هستند.... نه چیز دیگری. و لزوما عکاسانی حرفه‌ای ندارند.

معماری امروزی اما طبیعت‌گرا ، آمیخته با بستر سبز طبیعی و مشحون از طبیعت. چنین معماری‌هایی هرچه تلاش کنند که تنها ظرفی نظام بخشی میون طبیعت و وظایف عمل‌کردی‌شون باشن موفق‌تر هستن.

این ساختمون به واسطه‌ی قرارگرفتن میون چمن سبز زمین بازی و تپه باشکوه پشت -که نشون از مکان‌یابی خوبی می‌ده- و البته به واسطه نگاه طراح‌ها در هرچه خاضع‌تر و ساده‌تر ساختن معماری و توجه به وجود سبز و طبیعی به خوبی نمونه معماری طبیعت‌گرای امروزیه.

طبیعت بزرگ‌ترین بوم هستیه و خداوند هستی بزرگ‌ترین و یگانه نقاش بزرگ هستی.... و تا جهان باقی‌ست هنر و هنرمند در جست‌جوی کشف زیبایی‌های نهفته در هستی و در سودای بیان گوشه‌ای نارسا اما صادق از اون....

این تصاویر مربوط به یک سایت شگفت‌انگیزه. کوهستانی در چین که رسوبات ۲۰ میلیون‌ساله‌ لایه‌لایه و به رنگ‌های عجیب و مختلف اون رو به شکل یک تابلوی بی‌نظیر نقاشی انتزاعی شکل دادند.... نه به اتفاق، که به تدبیر مدبری یکتا که سرچشمه همه زیبایی‌هاست...