موزه طبیعی پاناما ، آخرین اثر معمار آوانگارد چند دهه قبل فرانک گهری در آستانه تکمیل و افتتاحه. معماری که هوش‌مندها یقینا از آغازین آثار متفاوت‌ش باید این روز رو پیش‌بینی می‌کردند.

گهری در بنای موزه‌ی پاناماش نشون داد انتهای تخیل و نوآوری‌هاش هرزه‌ساخت‌هایی نظیر اینه.... پیچیده ای از ناهنجاری‌های بصری و فرمی و فضایی که به هیچ‌وجه -الا به مدد رسانه - نمی‌شه اون رو معماری درخوری تصور کرد. بنای موزه‌ی پانامای گهری بیشتر شبیه خراب‌کاری مقوایی کودکانه‌ایه که به طور ناخواسته در مقیاس یک ساختمان بزرگ‌نمایی شده.

به جز رنگ‌بندی کار که به نظر شاید با فرهنگ رنگ‌پردازانه آمریکای جنوبی اندک تطبیقی پیدا کرده شما با بالاآوردن فرم‌هایی نابه‌هنجار از ذهن مریض یک معمار مریض روبه‌رو هستید.... معماری که اگرچه برخی نمی‌خوان بپذیرن اما شواهد مرض واگیردارش در همون مجسمه‌ی بیلبائوی خلسه‌آورش به خوبی دیده می‌شد.

حالا که از این حرف‌ها زدم یک کوچولو هم در مورد فضای داخلی‌ش به تحسین بگم که در مقایسه با افتضاح حجم کلی و کلیت بنا، برخی از شات‌های داخلی کار قابل تحمله و البته دوستان معمار من خوب مستحضر هستند که در این مقیاس طراحی برخی گوشه‌های خوب داخلی اصلا هنر چندانی نیست.....

چند دهه آغازین قرن بیستم مصادفه با جنبش مدرن در معماری؛ جریانی که ناگهان در پی نیازی محسوس و به پشتوانه ی یک قرن تلاش‌های فنی و ایدئولوژیکی، ناگهان با خلق آثار معماری متفاوت و بزرگ نام خودش رو در جریان‌ها و مکاتب هنری معماری تاریخ ثبت کرد.

از خیلی اخبار و اطلاعات و اسناد می شه متوجه شد که بشر در این سال‌ها به شدت جوزده و تحت تاثیر دست‌یافته‌های خودش بوده به طوری که فکر می‌کرده دیگه کلید تصرف در طبیعت و خدایی بر زمین رو به دست آورده؛ و چه زود این وهم و خیال پایان پذیرفت؛ جنگ های جهانی، بحران نفت نیمه دوم قرن، انقلاب اسلامی ایران، فروپاشی شوروی و بن بست امپریالیسم جهانی.....

این چند قطعه عکس رو از یکی از سایت‌های خاطرات تصویری اون‌ سال‌ها براتون انتخاب کردم. 

معماران بزرگی که در جشنی تفریحی، از سر ذوق‌زدگی، لباس‌هایی به شکل بناهای بزرگی که ساختند پوشیدند. امپایراستیت و سایر برج‌های بلند نیویورک. آدم در عین طنز بودن، احساس می کنه دارن یک مناسکی انجام می دن.

این طرح رو ویژه ی علاقه مندان به موضوع پایداری و طراحی زیست محیطی انتخاب کردم.

گروهی از دانشگاه تونگجی چین در نمایشگاهی در اسپانیا ، خانه ی زیست محیطی خود رو در معرض دید بازدید کنندگان قرار داده اند. این خانه که تقریبا 130 مترمربع مساحت داره ، بر اساس دو رویکرد طراحی پارامتریک و زیست محیطی ساخته شده است. این طرح از چهار گونه فضای باز ، نیمه باز ، پوشیده و حیاط داخلی تشکیل شده که این فضاهای چهاگانه توسط سه پوسته ی متوالی با عملکردهای مختلف از یکدیگر جدا شده اند. توضیحات بیشتر درباره ی ویژگی و عملکرد هرکدام از فضاها و پوسته های یاد شده رو واگذار می کنم به متن؛ فقط به نظرم پوسته ی بیرونی به عنوان تامین کننده ی انرژی ، خیلی خوب از ترکیب صفحات خورشیدی ،  شبکه پارامتریک متشکل از کامپوننت های چوبی ، سایه بان ها ، سیستم آبیاری مکانیزه و گیاهان سبز ، طراحی شده است.

یه نکته ی دیگه ، در متن اشاره شده که ساخت چند لایه ای پوسته ی این بنا بر اساس ترکیبی از تئوری شرقی تائو و فلسفه‌ی غربی میشل فوکو‌ست! واقعیت من که ارتباط این چند موضوع رو با هم متوجه نمیشم! نمیدونم شاید این هم یکی از فلسفه‌بافی‌های این معمارها باشه!

ولی اگر کسی از دوستان ارتباط اندیشه های دائویی و نظریات میشل فوکو رو میدونه برای ما هم توضیح بده تا یاد بگیریم؟ 

از سایه بان پره پره این منزل مسکونی، از تفاوت متریال‌ش با کالبد خانه و از این که به خوبی تونسته حدفاصلی میان سبزی بستر و بی ‌روحی کالبد ساختمون باشه و هارمونی بنا رو یه جورایی با بسترش تکمیل کرده، مجموع این‌ها رو ترکیبی دیدنی و مناسب یانون‌دیزاین دیدم.

این رستوران سنتی در چین یک تفاوت مهم با رستوران‌های سنتی ای داره که عموما تجربه می کنیم. رستوران در یک بنای به واقع سنتی و قدیمی ساخته شده و در واقع معماری داخلی شده اما به جای اون که به ساده ترین کار فکر کنه و سعی کنه بازنمودی واقع‌گرایانه از عناصر سنتی داشته باشه تا حال و هوای سنت رو حفظ کنه، برعکس سعی کرده با استفاده حساب شده از متریال‌های امروزی به حال و هوایی متناسب با فضا (نمی نویسم حال و هوایی سنتی) دست پیدا کنه

با طراحی الگوهای تکرارشونده حساب شده از متریال‌های طبیعی، با پرهیز از بیهوده کاری و افزون کاری های بی مورد، با رعایت رنگ‌بندی متریال‌ها و تاثیراتی که در محیط خواهند گذاشت.... به نظرم نتیجه سنتی تر از خیلی بناهایی شده که سعی دارن به زور خودشون رو سنتی نشون بدن.

البته طبعا طراح برای حفظ روح فضا، حرکت‌های جنگولک و آوانگارد در طرح ش نداره. بیشتر می خواستم با شبه سنتی سازی‌های مزورانه مقایسه ش کنین. 

مقوله فرکتال و هندسه‌های پیچیده در چند دهه اخیر و با شدت بیشتر در چند سال اخیر به طور ویژه مورد توجه طراحان و معماران قرارگرفته. برخی طراحان امروز با فهم این نکته که طبیعت هندسه ای پیچیده و خودتکرار داره این طور تصور می کنند که در صورت دست‌یابی به چنان هندسه‌ای می تونن پایداری و مانایی ای مشابه اون چه طبیعت در خودش داره به طرح هاشون ببخشن. از این رو فرکتال و هندسه های خودتکرار شونده به عنوان یک راه برای رسیدن به طرح هایی هرچه ماناتر و هم‌نوا با بستر طبیعت پیرامون آثار در زمانه اخیر شناخته می شه.

در این پست دوازده نمونه از ورود فرکتال به عرصه ی طراحی معماری و طراحی داخلی و حتی مبلمان رو با هم مرور می کنیم.

در زمانه ای که اقتصاد مریض و روند تمدنی ناسالم مغرب زمین به طور جدی اون‌ها رو با چالش روبه‌رو کرده و این چالش به صراحت نه فقط در نوسانات بازارهای بورس‌شون که در ساخت و ساز و پروژه های معماری جاری شون هم مشهوده، در یک چنین زمانی:

چینی‌ها اقدام به ساخت بلند‌ترین برج جهان اون هم با روش پیش‌ساخته ای که برگرفته از اسباب‌بازی "مکانو" خواهند کرد. 

این تصمیم برای چینی‌ها در پی اون رخ داده که اون ها تونستن به ادعای قبلی‌شون برای علم کردن یک هتل برج سی طبقه تنها در 15 روز جامه‌ی عمل بپوشونن.

نکته قابل توجه دیگه اون که با وجود اون که هنوز اسناد نهایی این پروژه ی بزرگ منتشر نشده و تنها تصویری محدود از اون ارائه شده اما ته‌رنگ‌های هندسه و زیبایی شناسی شرقی چینی حتی در چنین پروژه‌ی عظیمی که به لحاظ اساس با معماری زمینه ش در تضاده حس می شه. چینی ها در این کار از هندسه‌ای محکم و صریح و ساده با حفظ تقارن و صلبی بنا بهره بردند و به طور مثال با پروژه‌ی برج خلیفه دبی به لحاظ شخصیتی تفاوت بسیار زیادی خواهد داشت