معمار بنگلادشی، کاشف محبوب، با طراحی هزارتویی آجری به عنوان پلان و ترکیب طاق‌های آجری و خالی‌های حیاط‌های آجری، ساختمان آجری مرکز خیریه دوستی را ساخته است. همه چیز از آجر و در هم‌نشینی دل‌نشینی با طببیعت و آسمان و بوم.... حتما می‌دانید که آجر و خاک تقریبا در معماری تمام مناطق دنیا نقش به سزایی دارند و حتی در اروپای قرون گذشته نیز ساخت معماری با آجر بسیار متداول بوده است. اگرچه هرچه به مناطق گرم‌سیرتر می‌رویم شیوع کاربرد این مصالح دوست‌داشتی هم بیش‌تر می‌شود.

شاید این فکر کمی خام به نظر برسد اما به زعم من در معماری امروز، کاربرد خوب آجر یعنی کاربرد متناسب و با دقت آن به تتهایی می‌تواند هویت لازم برای شکل گرفتن یک ساخت معماری مناسب را فراهم کند. ساختی که در عین تناسب با برخی مولفه‌های روحی روانی مصرف کننده‌ها، مورد توجه رسانه‌های معماری نیز قرار گیرد.

توجه به خطوط بصری شهری در منظری که از شهر آینده تمدنی خودمان تصور می‌کنیم خیلی مهم به نظر می‌رسد. از انتخاب‌های کوچک در فضای طراحی شهری نظیر یک نمای ساختمانی تا انتخاب‌های بزرگی نظیر طراحی زیرساخت‌های حمل و نقل شهری نظیر پل‌ها و اتوبان‌ها و ... همه و همه شبکه‌هایی از خطوط بصری را بر منظر شهر اضافه می‌کنند که در صورت نادیده‌گرفتن این مهم به اغتشاشی غیرقابل تحمل -نزدیک به چیزی که امروز در شهرهای بزرگ‌مان تجربه می‌کنیم- منجر می‌شود.

پاول بندوا عکاس معماری با توجه به این الگوهای منظر شهری -البته به گونه‌های مینیمالیستی آن- در تصاویرش سعی در جلب نظر مخاطب به اهمیت این خطوط در منظر شهری دارد.

حتما شنیده‌اید که در بیان بدبینی و خوش‌بینی و پیش‌باورهای ذهنی افراد از تعبیر عینک به چشم زدن و دنیا را به رنگی خاص مشاهده کردن استفاده می‌کنند. یا مثلا شاید تجربه زدن عینکی دودی یا رنگی به چشم داشته باشید. دیدن جهان پیرامون به رنگی تشدید‌یافته خارج از رنگ واقعیت محسوس، به طور جدی بر احساس ما نسبت به محیط پیرامون موثر است. رنگ‌ها با خودشان حال و هوا و حس و حتی گاهی مفاهیمی ذهنی به همراه دارند. دیدن آسمانی سرخ با دیدن آسمان آبی پرکنتراست دو احساس مختلف را نسبت به طبیعت در ما ایجاد می‌کند.

این تفاوت در شناخت، دست‌مایه ایده‌ای جالب در طراحی یک فضای شهری آیکونیک در دانمارک شده است. اولفور الیاسون با طراحی راه‌رویی دایره‌ای با محیط یک و نیم کیلومتر که جداره‌های آن هر صد و پنجاه‌‌ متر یک بار با رنگی خاص شیشه‌ شده‌اند، تجربه‌ی درکی پانوراما و ۳۶۰ درجه از شهر اما در رنگ‌های متفاوت و حال و هوای مختلف به شهروندان داده است.

شما در رینگی در بالای یک ساختمان بلند به راحتی می‌توانید تمام پهنه‌ی شهر را ببینید اما هر سکانس از افق شهری با یک رنگ خاص دیده می‌شود و تبدیل رنگ‌ها به هم نیز با روشی پیوسته و بدون اختلاف فاحش رنگی طراحی شده است.

- قبرستان مسلمانان آلتاچ، استرالیا : معماران برناردو بادر

واقعه یازدهم سپتامبر ۲۰۰۱ بی‌شک یکی از مهم‌ترین و البته به زعم من بعد از انقلاب اسلامی ایران مهم‌ترین واقعه بعد از جنگ‌های جهانی اروپایی بود. حداقل از حیث تاثیراتی که این واقعه بر دنیای معاصر گذاشت باید اذعان کنیم که حتی همه‌ی ادعاها و تحقیقاتی که سعی در اثبات برنامه‌ریزی از پیش این واقعه دارد هیچ‌کدام بزرگی و تاثیرگذاری آن را منکر نمی‌شوند.

بعد از تخریب شدن برج‌های مشهور تجارت جهانی، سیاست‌گذاران امریکایی تصمیم به ساخت موزه و یادمان ملی واقعه یازده سپتامبر بر محل این حادثه کردند که اگرچه هنوز به بهره‌برداری نرسیده اما به واسطه‌ی کیفیت طراحی فوق‌العاده خاص خود از مراحل آغازین احداث مورد توجه رسانه‌های طراحی و هنر قرارگرفته است. یادمان از دو حفره‌ی بزرگ دو خلا وسیع در نسبت پلانی مشابهی با دو برج تجارت جهانی در بخشی از زمین دو برج تشکیل شده‌است که در کنار برج جدید تجارت جهانی طراحی دانیل لیبسکیند در بخش دیگری از زمین مورد نظر با ایجاد پارادوکسی قوی خودنمایی می کنند. برجی بلند و کشیده در مقابل حفره‌ای عمیق و گودالی که با پمپاژ آب مداوم بر روی لبه‌های آن گردابی همیشه‌گی را ایجاد می‌کند.

این روزها از ایران قربانی تروریسم در سطح شهر و با بنرهای موقتی و استندهایی با ظرفیت بیان محدود سخن زیاد می‌شنویم! اما هیچ وقت یک کار ماندگار و پرابهت و در ابعاد جهانی انجام نمی‌دهیم تا تروریسم واقعی را به جهان نشان دهیم.

اثر معماری به دلیل وجوه گوناگون و متعددی که در شکل‌گیری آن دخیل است و نیز به واسطه‌ی چندین بعدی بودن محصول نهایی می‌تواند در آن واحد از یک وجه شایسته ستایش و از وجهی دیگر اثری بی‌ارزش باشد. در چنین وضعیتی اثر معماری اگر بتواند در یکی از وجوه بروز خود دارای ویژگی مشخصی باشد که بتواند به مثابه هویت و آب‌روی آن تلقی شود کافی‌ست تا به عنوان اثری «خوب» شناخته شود. این به معنی خوب بودن واقعی آثار معماری نیست اما لااقل در جهان تنیده با رسانه‌ی امروز موجب دیده‌شدن و صدالبته پسندیده‌شدن از سوی بخش کثیری از جامعه هنری که تحت تاثیر رسانه‌های هنری هستند خواهد شد.

گاهی یک الگودهی به نمای یک ساختمان (Texturize) ساده اما متفاوت، شکل‌دهنده هویت و تمامیت یک اثر معماری خواهد بود. طراح این ساختمان‌ها در یافا در سرزمین‌های اشغالی با به‌کار‌بردن حساب‌شده الگوهایی ساده بر جداره‌های درون و بیرون ساختمان از یک ساختمان معمولی طرحی با هویت ویژه ساخته است که به راحتی در جهان رسانه‌ای امروز معماری می‌تواند مورد ارجاع قرار بگیرد و اصطلاحا دیده شود. اهمیت این دیده‌شدن را در کنار سیاست‌های رژیم اشغال‌گر قدس برای توجیه رسانه‌ای شهرک‌سازی‌های نامشروع‌ش در جهان بهتر می‌توان فهم کرد.

اگر دوران نهضت مدرن را دوران توجه به فضا در طراحی معماری و حاکمیت فضا بدانیم دوران معاصر را باید عصر طراحی رفتار در معماری دانست. شاید بهتر باشد بگوییم آن‌قدر تجربه‌ی متفاوت کیفیت‌های فضایی در سده اخیر و به طور جنون‌آمیزی رخ داده است که دیگر تجربه‌های فضایی ایستا جذابیت و ارضاکنندگی سابق را ندارند و طراحان برای آن‌که بتوانند هنوز برای مخاطبان خود حرفی برای گفتن داشته باشند نیاز به طراحی رفتارها و بالعرض طراحی فضاهای سیال و در کنش دارند. برای همین است که شاید ۳۰ هزار لیتر آب در دقیقه را پمپاژ کنند تا از ارتفاعی حدودا بیست‌متری در مقیاسی باورنکردنی به طور مداوم در هندسه‌ای نزدیک به معماری و در ترکیبی با معماری یک بنای سال‌خورده صنعتی آب‌شار کنند تا شاید کیفیتی از یک فضای سیال و یک رفتار جاری متفاوت را به مخاطب خود عرضه کنند.

این اینستالیشن-معماری قدرت‌مند در حاشیه‌ی یک‌ نمایش‌گاه سه سالانه در آلمان و در مدت محدود در ترکیب با یک کارخانه قدیمی متروکه ساخته شده است و در زمان برگزاری فستیوال مردم عادی می‌توانند به هر صورت که دل‌شان می‌خواهد از این اثر استفاده کنند... مناسب این روزهای گرم تابستان.

به هزار و یک نکته مثبت اقلیمی که در پوشش دادن بخشی از نمای جنوبی یک‌ساختمان با پوشش گیاهی وجود دارد کاری ندارم. اما در این طرح دفتر معماری معمار ژاپنی هایدئو کوماکی، علاوه بر همه این‌ها توانسته‌است حریمی خصوصی برای خانواده با سایبانی طبیعی و سبز به ظاهر به نحوی بسیار ابتدایی اما در واقع بسیار اصیل و درست ایجاد کند. دیتیل اجرای چنین چیزهایی اصلا پیچیده نیست. اما شناخت کافی از پوشش‌های گیاهی و رشد گیاهان و نیازهای اصولی آن‌ها به همراه توجه ویژه به منظرسازی پروژه در حین اجرای آن بسیار لازم است.

هرچند وقت یک‌بار در یانون‌دیزاین پروژه‌هایی فرهنگی اجتماعی با هم می‌بینیم که سیاق هنری دارند. نظیر این. این بار نیز با حرکت خودجوش فرهنگی دیگری روبه‌رو هستیم که نگاهی متفاوت دارد.

فضای سبز اجتماعی بر روی چهار چرخ!!!؟ گروه رابر با طراحی یک واحد فضای سبز جابه‌جاشونده بر روی چهارچرخ به صورت یک دوچرخه سبز پیامی اجتماعی فرهنگی در توجه به محیط زیست و فضای سبز در زندگی‌های شهری امروز دارد که تحت حمایت بنیاد YARAT تا ۱۷ سپتامبر در پایتخت آذربایجان این حرکت را ادامه می‌دهد.